De gezondheid van kinderen moet vanuit een kinderrechtenperspectief worden benaderd, zodat alle kinderen recht hebben op kansen om te overleven, te groeien en zich te ontwikkelen. Het recht op gezondheid is een recht dat niet alleen betrekking heeft op preventie, gezondheidsbevordering, herstel en palliatieve zorg, maar omvat ook het recht van kinderen om op te groeien en zich optimaal te ontwikkelen en te leven in omstandigheden die hen in staat stellen de grootst mogelijke mate van gezondheid te verkrijgen. Een groot deel van de kindersterfte, ziektes en handicaps van kinderen zijn te voorkomen. Nationale regeringen moeten hier prioriteit aan geven en voldoende middelen beschikbaar stellen, gericht op de toepassing van beschikbare kennis en technologieën voor preventie, behandeling en zorg. In dit General Comment van 17 april 2013 geeft het VN-Kinderrechtencomité (het Comité) aan staten begeleiding en ondersteuning voor het respecteren, beschermen en nakomen van het recht van kinderen op het genieten van de grootst mogelijke mate van gezondheid.
Belang van het kind centraal
Het belang van het kind dient centraal te staan bij alle beslissingen gerelateerd aan gezondheid met betrekking tot individuele kinderen en kinderen als een groep. Het belang van het individuele kind moet worden gebaseerd op zijn psychologische, emotionele en sociale ontwikkeling evenals zijn leeftijd, geslacht, relatie met zijn ouders en familie en sociale achtergrond. Het is in het belang van het kind dat het zoveel mogelijk wordt verzorgd in de gezinssituatie en bij voorkeur binnen het eigen gezin met de nodige ondersteuning.
Participatie van het kind
Het recht van het kind om te worden gehoord omvat ook hun opvattingen over alle onderdelen van gezondheidsvoorzieningen waaronder bijvoorbeeld welke diensten er nodig zijn, hoe en waar ze het beste worden verstrekt, belemmeringen voor toegang tot of gebruik van diensten, de kwaliteit van de diensten, de houding van gezondheidszorgmedewerkers en hoe kinderen steeds meer verantwoordelijkheid kunnen nemen voor hun eigen gezondheid en ontwikkeling. In overeenstemming met hun ontwikkeling, dienen kinderen toegang te hebben tot vertrouwelijke adviesdiensten zonder toestemming van de ouders, wanneer dit door een professional in het belang van het kind wordt beoordeeld. Staten moeten toestaan dat kinderen voor sommige medische behandelingen zelf toestemming kunnen geven zonder dat daarnaast ook nog de toestemming van de ouder is vereist.
Beschikbaar en toegankelijk
Kinderen hebben recht op kwalitatief goede gezondheidszorgvoorzieningen die in voldoende hoeveelheid beschikbaar zijn, zo dicht mogelijk bij de woonplaats van kinderen zijn en binnen financieel handbereik liggen. Het niet kunnen betalen voor medische diensten mag er niet toe leiden dat de toegang wordt geweigerd. Gezondheidszorgvoorzieningen dienen beschikbaar en toegankelijk te zijn voor alle kinderen. Als nieuwe bewezen technologieën, zoals medicijnen, uitrusting en interventies beschikbaar worden, moeten staten deze introduceren in hun beleid.
Aanpak obesitas en maatregelen voor milieuverontreiniging
Staten moeten obesitas bij kinderen aanpakken aangezien er een verband is met vroege tekenen van hart- en vaatziekten, psychologische effecten en een vroegtijdige sterfte. De blootstelling van kinderen aan fastfood en dranken met een hoog cafeïnegehalte moet worden beperkt. Staten moeten maatregelen nemen om de gevaren en risico’s aan te pakken die milieuverontreiniging vormen voor de gezondheid van kinderen.
Informatie
Staten dienen informatie over gezondheid te verstrekken die toegankelijk, begrijpelijk en passend is voor de leeftijd en het opleidingsniveau van kinderen. Kinderen hebben informatie en voorlichting nodig over alle aspecten van de gezondheid om geïnformeerde keuzes te kunnen maken. Het Comité moedigt staten aan om kinderen, ouders, beleidsmakers, politici en professionals die met kinderen werken, voor te lichten over het recht van kinderen op gezondheid en de bijdragen die zij kunnen leveren aan de realisatie ervan.
Toezicht en monitoring
Staten moeten ervoor zorgen dat farmaceutische bedrijven toezicht houden op het gebruik van medicijnen. Overmatig gebruik en het voorschrijven van medicijnen moet worden voorkomen. Om inzicht te krijgen in de verschillende gezondheidsproblemen in de levensloop van kinderen moeten gegevens en informatie worden verzameld en geanalyseerd naar leeftijd, geslacht, handicap, sociaaleconomische status en sociaal culturele aspecten en locatie.
Klachten en schadevergoeding
Het Comité moedigt staten aan om toegankelijke klachtenmechanismen in te voeren voor kinderen en het voor hen mogelijk te maken om schadevergoeding te eisen en te krijgen wanneer hun recht op gezondheid wordt geschonden of in gevaar wordt gebracht.
Zie ook General Comment nr. 18.
- Kijk hier voor de tekst van General Comment nr. 15 (ENG)
- Kijk hier voor de tekst van General Comment nr. 15 (NL)