Woorden doen ertoe en dat geldt ook in de context van seksuele uitbuiting en seksueel misbruik van kinderen. Om kinderen beter te beschermen namen Defence for Children – ECPAT en Terre des Hommes het initiatief voor een Nederlandse gids met richtlijnen voor taalgebruik over seksueel geweld tegen kinderen.
Termenchecker
Met behulp van de online Termenchecker kunnen professionals snel checken of een term volgens de Terminologiegids een algemeen overeengekomen betekenis heeft (neutrale term), of deze speciale aandacht behoeft of dat de term mogelijk stigmatiserend is dan wel de verantwoordelijkheid ten onrechte bij het slachtoffer legt. Voor deze ongewenste termen biedt de Termenchecker passende alternatieven.
4 Principes voor Bewust Taalgebruik
De gids en termenchecker zijn niet allesomvattend. Nieuwe termen en vormen van uitbuiting en misbruik ontwikkelen zich continu. Om een term of taalgebruik correct te plaatsen in een van de 3 categorieën, zijn er een paar vuistregels om in gedachte te houden. Niet zeker van een term? Check dan:
- De term legt de schuld bij de dader en niet bij het slachtoffer. Het is belangrijk dat de term laat zien dat het kind op geen enkele wijze verantwoordelijk is voor het misbruik of de uitbuiting. Zo suggereert de term ‘kindersekswerker’ dat dit een legitiem ‘beroep’ is. Om dit te voorkomen wordt de term ‘minderjarig slachtoffer van seksueel geweld’ aangeraden.
- De term is accuraat en begrijpelijk. Een voorbeeld hiervan is de term ‘online seksueel misbruik van kinderen’. De term is duidelijk, dekt de lading van het onderwerp en (wettelijk) accuraat.
- De term is niet stigmatiserend. Woorden kunnen een negatief etiket op iets of iemand plakken. Het gebruik van een zelfstandig naamwoord om iemand te beschrijven, werkt sterk stigmatiserend. Een voorbeeld hiervan is de term is ‘kindermisbruiker’.
- De term is niet bagitaliserend. Woorden kunnen de ernst van een misdrijf afzwakken. Voorbeelden hiervan zijn afkortingen en informele termen zoals ‘kinderporno’ en ‘loverboy’. Betere alternatieven zijn de termen ‘videomateriaal van kindermisbruik’ en ‘mensenhandelaar’.
Ervaringsdeskundigen van Platform HOPE ontwikkelden samen met Defence for Children – ECPAT en Terre des Hommes onderstaande video over het belang van een bewuste woordkeuze.