Romy Timmer is senior beleidsadviseur aanpak mensenhandel, op de afdeling Openbare Orde en Veiligheid binnen de gemeente Utrecht. Romy vindt het onverteerbaar dat mensenhandel slachtoffers eist en zet zich vol in voor deze kwetsbare groep.
“Mensenhandel is een onzichtbare schaduw in onze maatschappij die helaas vaak over het hoofd wordt gezien. Het idee dat er mensen zijn, vaak in zeer kwetsbare situaties, die zonder enige vorm van vrijheid of bescherming leven, raakt me diep.”
Impact op slachtoffers
“Bij veel vormen van criminaliteit richten we ons op de daders en de ondermijning van de samenleving, maar bij mensenhandel heb je direct te maken met slachtoffers. Het is onverteerbaar dat we in een samenleving leven waarin mensen worden uitgebuit. Soms onder de meest erbarmelijke omstandigheden. Kinderen, arbeidsmigranten, zelfs ouderen – ze komen allemaal voor in de statistieken van mensenhandel. Maar juist kinderen die kwetsbaar zijn en risico’s niet zien aankomen, zijn het vaakst slachtoffer. We zien helaas dat het aantal jongeren dat betrokken raakt bij mensenhandel, of het nu gaat om seksuele, criminele of arbeidsuitbuiting, groeit.”
Kinderrechten in gemeentebeleid
“We namen in Utrecht drie doelgroepen op in ons meerjarenplan tegen uitbuiting: jongeren, (kwetsbare) arbeidsmigranten en mensen met een licht verstandelijke beperking (LVB). Jongeren worden apart benoemd omdat zij andere vormen van bescherming en interventie nodig hebben. Utrecht is een mensenrechtenstad, dus wij nemen mensenrechten, inclusief kinderrechten, heel hoog op in ons beleid. Mensenhandel gaat direct over het schenden van die rechten en daarom moeten we hier krachtig tegen optreden. Dit betekent dat we bijvoorbeeld bij het aanbesteden van zorg- en preventieprogramma’s goed kijken naar hoe organisaties invulling geven aan kinderrechten. We vragen expliciet naar preventieve maatregelen voor jongeren en de betrokkenheid van ouders bij interventies. Zo zorgen we ervoor dat we kinderrechten niet alleen theoretisch vastleggen, maar ook in de praktijk worden nageleefd.”
Samen tegen mensenhandel
“Met het actieprogramma Samen tegen mensenhandel proberen we landelijk meer lijnen uit te zetten. We krijgen weliswaar middelen vanuit het Rijk, maar we zien grote uitdagingen waardoor we meer middelen goed kunnen gebruiken. Soms lopen we in de uitvoering tegen obstakels aan, zoals onduidelijke richtlijnen voor de informatiedeling tussen zorg en veiligheid. Dat is cruciaal is bij het identificeren van slachtoffers.”
Dader of slachtoffer?
“Wat me het meest zorgen baart, is de groeiende criminele uitbuiting onder jongeren. Ze worden gedwongen tot criminele activiteiten en komen vaak pas in beeld als dader, terwijl ze in feite slachtoffer zijn. Utrecht is bezig met een pilot waarin we organisaties trainen om criminele uitbuiting te herkennen. Hiervoor werken samen met een breed scala aan instanties en jongerenwerkers, om vroegtijdig signalen op te vangen. Dit helpt ons meer meldingen te krijgen en beter zicht te krijgen op de groepen jongeren die nu nog onder de radar blijven.”
Blik vooruit
“We staan voor grote uitdagingen, maar ik ben ervan overtuigd dat we met de juiste aanpak en samenwerking veel kunnen bereiken. Mensenrechten, specifiek kinderrechten, zijn en blijven een integraal onderdeel van ons beleid. Ik ben vastberaden deze groepen te blijven beschermen en hen te bieden wat ze nodig hebben om veilig en vrij te kunnen leven.”