“Een steeds grotere groep kinderen en jongeren groeit op in een kwetsbare situatie waarin ze niet weten dat hun mening en hun stem waarde heeft,” aldus Marjolein Weidema, expert op kinder- en jongerenparticipatie. Zij vindt het dalende vertrouwen in de kracht van hun stem onder jongeren zorgelijk.

Volgens artikel 12 van het kinderrechtenverdrag heeft ieder kind het recht zijn mening te geven over zaken die hem aangaan. Ook wanneer het gerechtelijke en bestuurlijke procedures betreft.

“Als kinderen en jongeren niet weten dat hun stem iets waard is, zullen ze ook niet meepraten en meedoen rondom thema’s die impact hebben op hun leven. Ik denk dan vooral aan kinderen met een vluchtelingenachtergrond, kinderen die leven in armoede, kinderen die opgroeien in de jeugdzorg of in jeugddetentie. Dit brengt het risico met zich mee dat beleidsontwikkeling voor deze specifieke doelgroepen niet goed genoeg is afgestemd op hun behoefte. Hulp en ondersteuning zijn daardoor onbereikbaar en ontoereikend.”

Stappen in de goede richting

“Gelukkig zie ik ook een aantal goede ontwikkelingen. Zo is de leeftijdsgrens waarop een minderjarige wordt opgeroepen voor een kindgesprek bij gerechtshoven onlangs verlaagd van 12 naar 8 jaar. Hierdoor kunnen meer kinderen beter hun stem laten horen in juridische processen waar ze bij betrokken zijn. 

Daarnaast ligt er sinds kort de nationale jeugdstrategie. Dit is een langetermijnvisie op thema’s die voor jongeren tussen de 12 en 29 belangrijk zijn. Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) stelde die samen met de Nationale Jeugdraad op. Ook staan hier afspraken in over hoe je jongeren duurzaam en structureel betrekt bij het maken van beleid.” 

Kinder- en jongerenparticipatie meten

“Maar om echt grote stappen te zetten in kinder- en jongerenparticipatie, moet er nog veel gebeuren. Er moet allereerst een monitoringssysteem komen waarmee we kunnen meten op welke manier en in welke mate kinderen en jongeren betrokken worden bij besluitvormingsprocessen die invloed hebben op hun leven. Dit systeem moet gebruikt kunnen worden op alle verschillende niveaus waarop kinder- en jongerenparticipatie kan plaatsvinden.”

Oproep

“Mijn oproep borduurt daarop voort.

“Als je je bezig houdt in je werk met kinder- en/of jongerenparticipatie, dan wil ik je aanmoedigen om te kijken of en hoe je de mate en kwaliteit van kinder- en jongerenparticipatie meetbaar kan maken.”

Pas als we beter zicht hebben, in cijfers, op de mate en kwaliteit van kinder- en jongerenparticipatie, kunnen we gaan bepalen wat er nodig is om kinderen en jongeren nog meer en beter te betrekken bij besluitvorming die invloed heeft op hun leven.”

Over de expert

Marjolein Weidema werkt als expert kinder- en jongerenparticipatie bij Save the Children Nederland. Ze gaf ons haar mening over de stand van zaken en ontwikkelingen in Nederland binnen het thema kinder- en jongerenparticipatie.

Kinderrechten in Beweging

Het Kinderrechtencollectief toont met Kinderrechten in Beweging jaarlijks aan hoe ver de overheid is met het opvolgen van de adviezen van het VN-Kinderrechtencomité. Kinderrechten in Beweging brengt data en beleidsveranderingen van het afgelopen jaar in beeld. Het laat op tien thema’s zien waar beweging in zit en waar nog veel meer actie op moet worden ondernomen.