Nederland blijft steken op plek 19 van de KidsRights Index en scoort daarmee lager dan sommige andere Westerse landen. Zo staat Duitsland op plek 4 en stijgt België van plek 18 in 2023, naar plek 8 in 2024. Met name op het gebied van gezondheidzorg voor kinderen, daalt Nederland op de internationale ranglijst kinderrechten. Bovendien heeft Nederland geen vooruitgang geboekt als het gaat om andere fundamentele kinderrechten op bijvoorbeeld het gebied van armoede onder kinderen en jeugdzorg.
KidsRights Index
De KidsRights Index is een internationale ranglijst die meet in hoeverre kinderrechten over de hele wereld worden gerespecteerd en in hoeverre landen zich inzetten voor de rechten van kinderen. Dit gebeurt op het gebied van 1) leven 2) gezondheid 3) onderwijs 4) bescherming 5) creëren van een gunstig klimaat voor kinderrechten en sinds dit jaar is een zesde domein toegevoegd: klimaatverandering. De KidsRights Index is een initiatief van onze partnerorganisatie KidsRights, in samenwerking met de Erasmus Universiteit Rotterdam. Alle landen die het VN-Kinderrechtenverdrag hebben ondertekend en geratificeerd, en waarvan voldoende gegevens beschikbaar zijn, maken onderdeel uit van de ranglijst. In 2024 staan 194 landen op de Index.
Gezondheidszorg
In de Index van 2024 zakt Nederland op het gebied van gezondheidszorg twaalf plaatsen naar beneden. Een grote rol hierbij speelt de afnemende vaccinatiegraad onder kinderen. Zo ligt de vaccinatiegraad voor de mazelen voor het eerst onder 90%. Dit is onder de kritieke grens van de WHO. Ook de waterkwaliteit in Nederland is een grote zorg. Wat betreft drinkwaterveiligheid, ecologische duurzaamheid en volksgezondheid, staat Nederland grote uitdagingen te wachten.
Uitbuiting kinderen
Op de domeinen leven en onderwijs scoort Nederland goed. Op het domein bescherming scoort Nederland ook hoog door een goede geboorteregistratie en het lage aantal tienermoeders. Ondanks het gebrek aan gegevens voor de indicator kinderarbeid, zijn er op basis van recente rapporten toch ernstige zorgen over de uitbuiting van kinderen. Kinderen zijn bijzonder kwetsbaar en worden vaak gedwongen tot het verrichten van uitbuitende arbeid, seksuele handelingen of criminele activiteiten.
Klimaat voor kinderrechten
Ook blijft er voor Nederland werk aan de winkel om te komen tot een gunstiger klimaat voor kinderrechten. Bijvoorbeeld door het beter optreden tegen discriminatie. Maar ook voor het verankeren van het principe dat het belang van het kind altijd voorop moet staan bij besluitvorming die kinderen raken en het stimuleren van kinder- en jongerenparticipatie. Ook kampen kinderen in Nederland met lange wachttijden in de jeugdzorg en jeugdbescherming en neemt de mentale gezondheid af. Bovendien is er regionale kansenongelijkheid. Bepaalde groepen Nederlandse kinderen hebben minder toegang tot onderwijs of jeugdzorg. In de planvorming voor jeugdparticipatie is verbetering te zien, maar in de praktijk schiet Nederland nog tekort.
Internationaal
Het geweld tegen kinderen door oorlog en conflict stijgt wereldwijd. De Index van 2024 wijst op een stijging van maar liefst 21% van het aantal ernstige schendingen van kinderrechten in situaties van gewapende conflicten. Alleen al in de oorlog tussen Israël en Hamas kwamen bijna 8000 kinderen om het leven.
Ook de nasleep van Covid-19 is nog zichtbaar. Zo is in bijna een derde van de landen in West-Europa de vaccinatiegraad gedaald en ook de verslechterde mentale gezondheid van kwetsbare kinderen zet door.
Bovendien blijft klimaatverandering en de gevolgen hiervan, een bedreiging voor de rechten van kinderen over de hele wereld.