kinderen in armoede

Kinderen in armoede presteren slechter op school

DUO onderwijsonderzoek & advies bracht recent een rapport uit over armoede onder leerlingen in het basisonderwijs. De belangrijkste conclusie is dat kinderen die opgroeien in armoede slechter presteren op school. DUO verricht elk schooljaar op eigen initiatief onderzoek naar actuele onderwijsthema’s en richt zich in dit onderzoek op twee hoofdthema’s. Zo is gekeken naar de signalering van armoede bij leerlingen en het contact met hulpinstanties. En naar de initiatieven van leerkrachten en van de school voor bestrijding van armoede of omgang met armoede. Zevenhonderd leerkrachten hebben de online vragenlijst ingevuld.

 

Signalen van kinderen in armoede

Bijna twee derde van de basisschoolleerkrachten geeft aan leerlingen in de klas te hebben die in armoede leven. Het gaat gemiddeld om twee kinderen per klas. Hun ouders hebben een inkomen dat net boven de bijstandsnorm ligt. Leraren herkennen armoede vaak aan verouderde kleding of leerlingen die altijd hetzelfde dragen. Maar ook aan de inhoud van broodtrommels of het feit dat leerlingen niet hebben ontbeten. En aan de gesprekken na schoolvakanties waaruit blijkt wat kinderen tijdens hun vakantie hebben gedaan. Tot slot speelt ook persoonlijke hygiëne van leerlingen een rol in de signalering.

 

Negatieve invloed van armoede

Ruim de helft van de leerkrachten geeft aan dat oproeien in armoede een negatieve invloed heeft op de leerprestaties van leerlingen. Daarnaast beïnvloedt armoede de sociaal-emotionele ontwikkeling van leerlingen negatief. Dit geeft drie kwart van de leerkrachten aan.

 

Omgaan met kinderen in armoede

Uit het onderzoek blijkt ook dat leerkrachten en scholen verschillende initiatieven nemen om rekening te houden met armoede in hun klassen. Zo is een op de vijf leerkrachten gestopt met het voeren van kringgesprekken in de klas. Dit doen zij omdat het ‘te pijnlijk’ is voor leerlingen die niets doen tijdens hun weekenden of vakanties. Ook geeft de meerderheid van de leerkrachten aan dat de school ouders doorverwijst naar verschillende hulpinstanties. En dat er op school een potje is voor leerlingen die geen geld hebben voor buitenschoolse activiteiten. Daarnaast bieden een aantal scholen lunch, fruit of ander eten aan en verdelen zij spullen die niet meer worden gebruikt of over zijn. Bijna drie kwart van de docenten staat het bovendien niet toe dat leerlingen uitnodigingen voor feestjes in de klas uitdelen.

 

Minder kansen

Leerlingen die opgroeien in armoede hebben geen gelijke kansen in het onderwijs. Dat komt doordat hun leerprestaties en sociaal-emotionele ontwikkeling negatief worden beïnvloed door armoede. Het is belangrijk dat scholen zich steeds meer realiseren dat leerlingen die in armoede opgroeien minder kansen hebben hun talenten te ontwikkelen. Het is dan ook toe te juichen dat scholen initiatieven nemen om rekening te houden met armoede. En dat zij kinderen die in armoede opgroeien zo veel mogelijk te ondersteunen.

Lees hier het rapport van DUO onderwijsonderzoek & advies

Samen voor Kinderrechten: terugblik op de Consultatiedag 2025 

Samen voor Kinderrechten: terugblik op de Consultatiedag 2025 

Op 20 mei kwamen tientallen organisaties, experts en betrokkenen samen tijdens de jaarlijkse Consultatiedag van Kinderrechten in Beweging. Een belangrijke dag waarop we samen kijken hoe het staat met kinderrechten in Nederland – en vooral: wat er beter kan.  Waar draait het om?  Met ‘Kinderrechten in Beweging’ brengt het Kinderrechtencollectief…

Lees meer

Handreiking Kinder- en jongerenparticipatie voor (lokale) overheden

Handreiking Kinder- en jongerenparticipatie voor (lokale) overheden

Op 1 januari 2025 trad de Wet versterking participatie op decentraal niveau in werking. Deze wet zet gemeenten aan opnieuw na te denken over participatie en de afspraken hierover voor 2027 vast te leggen in een participatieverordening. De participatieverordening vormt een kans om een breed draagvlak te creëren binnen de gemeente voor…

Lees meer

Kinderen een stem geven is geen luxe, maar pure noodzaak

Kinderen een stem geven is geen luxe, maar pure noodzaak

De missie van Elise Sijthoff, grondlegger van ChildPress, is duidelijk: kinderen een stem geven in de wereld om hen heen. Daarom biedt ChildPress een methodiek om kinderverslaggever te worden. Omdat kinderen het recht hebben op een eigen mening (artikel 12) en op informatie uit verschillende bronnen (artikel 17). Elise ontwikkelde…

Lees meer