Kinderen in heel Europa blijven te maken te krijgen met armoede en sociale uitsluiting. Op de dag voor de Rechten van het kind publiceert EuroChild het rapport ‘Unequal Childhoods: Rights on paper should be rights in practice.’ Dit rapport biedt een overzicht van de kinderrechten en armoede onder kinderen in Europa. Eurochild is een Europees netwerk van organisaties die werken met en voor kinderen, waaronder het Kinderrechtencollectief.
Het rapport bundelt informatie van 84 Eurochild-leden over 36 landen in Europa, waaronder Nederland. De leden van het Kinderrechtencollectief hebben voor dit rapport input geleverd op het Nederlandse hoofdstuk, samen met Universiteit Utrecht – Dynamics of Youth en het Nederlands Jeugdinstituut.
Armoede en sociale uitsluiting van kinderen in Europa
Volgens de meest recente gegevens van Eurostat over 2024 liep bijna een kwart (24,2%) van de kinderen in de EU het risico op armoede of sociale uitsluiting. Hoewel er in de hele Europese Unie een lichte verbetering optrad, ten opzichte van vorig jaar, nam de armoede onder kinderen toe in 10 landen, daalde in 16 landen en bleef in één land gelijk. Bulgarije heeft de meeste kinderen die risico lopen op armoede of sociale uitsluiting, met 35,1%, gevolgd door Spanje met 34,6% en Roemenië met 33,8%.
Tanya Ward (Children’s Rights Alliance, Ireland), voorzitter van EuroChild, zegt hierover: “Ondanks de vooruitgang die in sommige landen is geboekt, blijven armoede onder kinderen en sociale uitsluiting in heel Europa te hoog. Gebrek aan toegang tot basisvoorzieningen en voortdurende discriminatie blijven de meest kwetsbare kinderen treffen. Nu meer landen te maken krijgen met aanvallen die de democratie ondermijnen en de acties van degenen die de rechten van het kind verdedigen, beperken, moeten Europese leiders de krachten bundelen met het maatschappelijk middenveld om de rechten van elk kind in Europa en daarbuiten te beschermen en te bevorderen.”
In Nederland daalde het aantal kinderen in armoede licht van 15,9% (2023) naar 15,8% (2024) volgens Eurostat. De nationale statistieken laten andere cijfers zien, volgens het CBS leeft slechts 3,3% van de Nederlandse kinderen in armoede. Door het gebruik van andere meetmethoden dan de rest van de Europese lidstatenlijkt het alsof het aantal kinderen in armoede in Nederland lager is dan in andere Europese landen.
Kinderrechten in Nederland
Het rapport benoemt verschillende problemen rondom kinderrechten in Nederland. Zo is de jeugdzorg gefragmenteerd en focust zich op individuele problemen in plaats van de bredere gezinssituatie. Het is lastig om één probleem op te lossen als de onderliggende problemen blijven bestaan. Eén van de grootste zorgen omtrent geweld tegen kinderen is de beperkte betrouwbare data over de hoeveelheid geweld en verwaarlozing. Daardoor weten we niet hoe groot het probleem is. Daarnaast groeit het aantal professionals die terughoudend zijn om een melding te doen bij Veilig Thuis, door twijfels over de effectiviteit daarvan. Er is training en ondersteuning nodig om deze meldingsbereidheid te vergroten. De online veiligheid van kinderen is zorgelijk, door online seksueel misbruik, grensoverschrijdend gedrag en het gebrek aan bescherming voor bijvoorbeeld ‘kidfluencers’. EuroChild staat dan ook achter strengere wetgeving voor de online bescherming van kinderen.
Het Kinderrechtencollectief beveelt Nederland het volgende aan: “Nederland moet een langetermijnvisie ontwikkelen voor alle kinderen en jongeren, waarbij we ervoor zorgen dat de rechten van kinderen gewaarborgd zijn in wetgeving, beleid, begroting en praktijk.”
Meer informatie
• Eurochild Rapport 2025: Unequal Childhoods: Rights on paper should be rights in practice
• Eurochild Rapport 2024: Children’s Realities in Europe: Progress & Gaps
• Eurochild 2023 rapport: kinderen in nood in heel Europa
