Racisme en discriminatie raakt Nederlandse kinderen

Naar aanleiding van de moord op George Floyd, een zwarte man die in de Verenigde Staten overleed door politiegeweld, zijn er veel protesten tegen racisme. Racisme en discriminatie is een wereldwijd probleem. Ook in Nederland hebben volwassenen en kinderen hiermee te maken. Soms duidelijk en soms verborgen dus wordt ook in Nederland geprotesteerd. Racisme is een vorm van discriminatie en heeft in Nederland vaak te maken met huidskleur, migratieachtergrond, religie en taal. Op 25 juni is in Diemen het eerste anti-racismeprotest georganiseerd voor en door kinderen.

Ongelijkheid in het onderwijs

Al vanaf de basisschool kunnen kinderen in Nederland te maken krijgen met racisme. In 2018 toonde onderzoek van de Onderwijsinspectie aan dat segregatie: scheiding tussen bepaalde groepen van de bevolking, in het basisonderwijs toeneemt. Bij het inschrijven op basisscholen en wachtlijsten is segregatie te zien. Populaire scholen met een hoge kwaliteit van onderwijs laten vaker witte kinderen toe dan kinderen met een migratieachtergrond. Uit het onderzoek blijkt ook dat kinderen met een migratieachtergrond vaker lager schooladvies voor de middelbare school krijgen dan hun eindtoets aangeeft. Ook op de middelbare school en vervolgonderwijs is sprake van discriminatie. Jongeren worden bijvoorbeeld voor stages afgewezen op basis van hun huidskleur, achternaam, achtergrond of geloof.

Zwarte Piet

In Nederland is er al lange tijd een discussie over Zwarte Piet. Sommige volwassenen en kinderen vinden Zwarte Piet racistisch. In artikel 2 van het VN-Kinderrechtenverdrag staat dat discriminatie is verboden en dat de overheid alle passende maatregelen moet nemen ervoor te zorgen dat kinderen worden beschermd tegen alle vormen van discriminatie. In 2016 heeft de Kinderombudsman gezegd dat Zwarte Piet moet worden aangepast, zodat kinderen geen negatieve ervaring hebben met het Sinterklaasfeest. De Kinderombudsman heeft met kinderen en jongeren over dit onderwerp gesproken. Een 13-jarige jongen vertelt dat er pepernoten naar hem zijn gegooid en dat hij is uitgescholden voor zwarte aap en Zwarte Piet. Een andere jongen vertelt dat hij zich angstig en onveilig voelde nadat hij rode schmink en oorbellen had ontvangen van een anonieme afzender. Ook geeft de Kinderombudsman aan dat de meeste kinderen, ook witte kinderen, het prima vinden als het uiterlijk van de Piet verandert.

Praten over racisme

Het is belangrijk dat kinderen praten over racisme, zoals met ouders, vrienden en op school. Op school wordt niet altijd verteld over slavernij en kolonialisme uit de Nederlandse geschiedenis. Terwijl in artikel 17 van het VN-Kinderrechtenverdrag staat dat zij recht hebben op informatie. Bijvoorbeeld over welke rechten zij hebben en over de wereld waarin zij leven.

In juni 2020 verandert het onderwijsprogramma voor geschiedenis zodat slavernij en kolonialisme besproken worden. Ook zijn jongeren zelf een petitie gestart om racisme verplicht te behandelen op school. Op basis van deze petitie is een motie ingediend in de Tweede Kamer om structureel aandacht te besteden aan racisme en discriminatie op school. Op 23 juni is deze motie aangenomen.

Kinderprotest in Diemen

Op donderdag 25 juni was er een groot anti-racismeprotest in de gemeente Diemen. Dit werd georganiseerd door vijf kinderen uit groep 7 van basisschool De Octopus. Na een racistische opmerking van een leeftijdsgenoot stapten zij naar de gemeente om het protest te organiseren. Rapper Akwasi en de burgemeester van Diemen waren hier ook bij aanwezig. Meer informatie over het protest lees je hier. Een filmpje over het protest zie je terug op de website van de NOS.

Lees hier meer informatie over hulp en advies over racisme en discriminatie.

Credits foto: Shutterstock: ‘Black lives matter’ children’s protest by Tottenham, Haringey kids march with family’s

Samen voor Kinderrechten: terugblik op de Consultatiedag 2025 

Samen voor Kinderrechten: terugblik op de Consultatiedag 2025 

Op 20 mei kwamen tientallen organisaties, experts en betrokkenen samen tijdens de jaarlijkse Consultatiedag van Kinderrechten in Beweging. Een belangrijke dag waarop we samen kijken hoe het staat met kinderrechten in Nederland – en vooral: wat er beter kan.  Waar draait het om?  Met ‘Kinderrechten in Beweging’ brengt het Kinderrechtencollectief…

Lees meer

Handreiking Kinder- en jongerenparticipatie voor (lokale) overheden

Handreiking Kinder- en jongerenparticipatie voor (lokale) overheden

Op 1 januari 2025 trad de Wet versterking participatie op decentraal niveau in werking. Deze wet zet gemeenten aan opnieuw na te denken over participatie en de afspraken hierover voor 2027 vast te leggen in een participatieverordening. De participatieverordening vormt een kans om een breed draagvlak te creëren binnen de gemeente voor…

Lees meer

Kinderen een stem geven is geen luxe, maar pure noodzaak

Kinderen een stem geven is geen luxe, maar pure noodzaak

De missie van Elise Sijthoff, grondlegger van ChildPress, is duidelijk: kinderen een stem geven in de wereld om hen heen. Daarom biedt ChildPress een methodiek om kinderverslaggever te worden. Omdat kinderen het recht hebben op een eigen mening (artikel 12) en op informatie uit verschillende bronnen (artikel 17). Elise ontwikkelde…

Lees meer