Main content

Termenchecker

A

Aanranding van een kind neutrale term

Een ‘aanranding’ is een misdrijf waarbij het slachtoffer - in de context van seksuele uitbuiting en seksueel misbruik van kinderen: een kind - wordt gedwongen seksuele handelingen te plegen of te ondergaan.

Adolescent behoeft aandacht

Wanneer de term ‘adolescent’ wordt gebruikt in de context van seksuele uitbuiting en seksueel misbruik van kinderen, is het belangrijk om onderscheid te maken tussen jongeren tot 18 jaar en jongeren vanaf 18 jaar. Jongeren onder de 18 jaar zijn juridisch gezien kinderen en hebben daarom rechten die voor alle kinderen gelden.

Alternatief:
- Adolescent tot 18 jaar en adolescent van 18 jaar en ouder
- Jongere tot 18 jaar en jongere van 18 jaar en ouder
- Kind
- Minderjarige
- Tiener tot 18 jaar en tiener van 18 of 19 jaar

B

Bemiddelaar neutrale term

Een persoon die het plegen van seksuele misdrijven tegen kinderen bevordert, kan een bemiddelaar worden genoemd. Deze persoon helpt in het faciliteren tussen de partijen waardoor het seksueel misbruik mogelijk wordt gemaakt. Een bemiddelaar kan eruit zien als een chauffeur, pooier, hotel receptionist, familielid of elk ander persoon. Een bemiddelaar kan vergeleken worden met een tussenpersoon of een facilitator.

Alternatieven: Tussenpersoon, facilitator

Benaderen of manipuleren van kinderen voor seksuele doeleinden neutrale term

De omschrijving 'benaderen of manipuleren van kinderen voor seksuele doeleinden' wordt ook wel 'grooming' genoemd. Beide termen verwijzen naar manieren waarop contact met een kind wordt gemaakt met als doel het kind seksueel te misbruiken. De benadering of manipulatie en het misbruik kunnen zowel online als offline plaatsvinden.

Alternatief: Grooming

C

Commerciële seksuele uitbuiting van kinderen behoeft aandacht

‘Commerciële seksuele uitbuiting van kinderen’ is niet hetzelfde als ‘seksuele uitbuiting van kinderen’. Commerciële seksuele uitbuiting is een vorm van seksuele uitbuiting waarbij het doel is om geld te verdienen met de uitbuiting. Dit is vaak gerelateerd aan georganiseerde criminaliteit.

Alternatief: Seksuele uitbuiting van kinderen voor financieel gewin.

Computer-/digitaal-gegenereerd materiaal van seksueel misbruik van kinderen behoeft aandacht

De term 'computer-/digitaal-gegenereerd materiaal van seksueel misbruik van kinderen' betreft geheel/gedeeltelijk kunstmatig of digitaal gemaakt materiaal, waaronder afbeeldingen, waarin kinderen seksueel worden misbruikt en/of op een geseksualiseerde manier zijn afgebeeld. Denk bijvoorbeeld aan films, pseudofotografie, strips, tekeningen en cartoons zoals manga en anime. Dergelijk materiaal ziet er zo realistisch uit dat het lijkt alsof er echte kinderen bij betrokken zijn. Dit is niet het geval. Computer-/digitaal-gegenereerd materiaal van seksueel misbruik van kinderen is schadelijk, omdat:
1) het erom bekend staat dat het wordt gebruikt bij het werven van kinderen voor uitbuiting;
2) het zeer realistische fantasieën voedt, de neiging van seksueel kindermisbruik aanmoedigt en bijdraagt aan het in stand houden van een markt voor materiaal van seksueel misbruik van kinderen;
3) het een tolerantiecultuur voor de seksualisering van kinderen creëert en daardoor de vraag bevordert. Het is in Nederland en de rest van de EU verboden, maar is niet in elk land illegaal.

Corrumperen van kinderen voor seksuele doeleinden neutrale term

Het corrumperen van kinderen voor seksuele doeleinden is het opzettelijk verrichten van seksuele handelingen met als doel het kind getuige te laten zijn (waardoor het kind getuige is) van seksueel misbruik of seksuele activiteiten, ook zonder dat het kind daaraan moet deelnemen.

D

Dader van seksuele misdrijven tegen kinderen behoeft aandacht

Bij het bepalen van de juiste term om iemands betrokkenheid aan te duiden bij een zedendelict tegen een kind, moet rekening worden gehouden met twee overwegingen:
1) de rol van de persoon bij het plegen of mogelijk maken van het misdrijf;
2) de status van de persoon in mogelijke strafrechtelijke procedures. In het eerste geval kunnen bijvoorbeeld de termen 'uitbuiter', '(kinder)misbruiker', of 'facilitator' van toepassing zijn. In het tweede geval spreken we van een ‘vermeende dader’ wanneer iemand wordt verdacht, maar er (nog) geen formeel onderzoek loopt, of de persoon (nog) niet is gearresteerd of beschuldigd voor enig strafbaar feit. Tegen een ‘verdachte’ of ‘beklaagde’ loopt een formeel onderzoek. Een ‘veroordeelde dader’ of 'zedendelinquent' is daadwerkelijk veroordeeld (en dientengevolge meestal geregistreerd);

E

Ergste vormen van kinderarbeid neutrale term

De term ‘ergste vormen van kinderarbeid’ behoort tot het gebied van (internationaal) arbeidsrecht en omvat allerlei vormen van kinderarbeid, waarvan de meeste buiten de reikwijdte van de Terminologiegids vallen. Seksuele uitbuiting van kinderen is echter expliciet opgenomen in de definitie van de ergste vormen van kinderarbeid. Het feit dat sommige vormen van seksuele uitbuiting worden gezien als een vorm van kinderarbeid, mag er nooit toe leiden dat seksuele uitbuiting als een legitieme vorm van werk wordt beschouwd of dat het kind de schuld krijgt. Het kind blijft te allen tijde het slachtoffer van uitbuiting.

F

Facilitator behoeft aandacht

Een facilitator is de persoon die het (commerciële) seksuele misdrijf tegen het kind mogelijk maakt of ondersteunt en stimuleert. Oftewel, iedereen die bemiddelt in het plegen van seksuele misdrijven tegen kinderen, zoals een familielid, taxichauffeur, hotelreceptionist, etc. Ook de particuliere sector, zoals ICT of een financiële dienst, kan seksuele misdrijven faciliteren. De facilitator kan de persoon zijn die de vergoeding ontvangt. Veelgebruikte termen voor personen die de rol van tussenpersoon vervullen zijn 'pooier', 'sekshandelaar', 'mamasan' of -in Nederland- loverboy.

Alternatief:
- Tussenpersoon
- Bemiddelaar

G

Gebruik van kinderen voor pornografische voorstellingen behoeft aandacht

Het gebruik van kinderen voor pornografische voorstellingen omvat alles wat wordt opgenomen en/of gedocumenteerd en live wordt uitgevoerd. De term benadrukt dat het kind is onderworpen aan een misdrijf en zelf niet verantwoordelijk is voor wat er met haar/hem gebeurt. 'Pornografisch' is in relatie tot kinderen ongepast, daarom kan dit woord beter worden vervangen door ‘seksueel’.

Alternatief:
- Gebruik van kinderen voor seksuele voorstellingen
- Uitbuiting van kinderen in bijvoorbeeld seksshows

Georganiseerd en ritueel misbruik neutrale term

Herhaaldelijk, georganiseerd, systematisch en sadistisch misbruiken van mensen - van zeer jonge kinderen tot en met volwassenen - op fysiek, psychisch, seksueel en/of emotioneel vlak, meestal in groepsverband. Door onbegrip en ontkenning in de samenleving én door het (geprogrammeerde) zwijgen van de slachtoffers en overlevenden is het buitengewoon lastig om het bestaan van deze vorm van misbruik aan te tonen.

Alternatief: Transgenerationeel georganiseerd geweld

Grooming neutrale term

Grooming is het online / offline benaderen van kinderen voor seksuele doeleinden. De daaropvolgende ontmoeting kan ook zowel online als offline plaatsvinden.

H

Herhaald slachtofferschap behoeft aandacht

(zie ook: 'revictimisatie)

Bij herhaald slachtofferschap gaat het om elk seksueel misbruik dat of elke aanranding die is gepleegd door een andere dader in vergelijking met de eerste keer dat iemand slachtoffer werd. Beide termen verwijzen ook naar een patroon waarin het slachtoffer van misbruik en/of een misdrijf statistisch gezien een hogere kans heeft om opnieuw slachtoffer te worden. Het gaat daarbij met name om seksueel slachtofferschap. Let op: ‘herhaald slachtofferschap’ wordt soms verward met ‘secundaire victimisatie/slachtofferschap'. Deze termen hebben echter verschillende definities.

Hernieuwd slachtofferschap behoeft aandacht

(zie ook: secundaire victimisatie)

Hernieuwd slachtofferschap is verder slachtofferschap volgend op het oorspronkelijke (seksuele) slachtofferschap. Het wordt veroorzaakt door de manier waarop een slachtoffer van seksuele uitbuiting of seksueel misbruik wordt behandeld, zoals 'victim blaming'. Dit kan door het slachtoffer worden ervaren als een extra trauma. De term moet niet worden verward met 'herhaald slachtofferschap' of 'revictimisatie'.

I

Incest behoeft aandacht

'Incest’ verwijst naar de seksuele activiteit tussen twee mensen die nauw verwant zijn in een gezin, bijvoorbeeld broers en zussen of ouder en kind. Volgens expertisecentrum voor seksualiteit Rutgers hoeft dit niet per se ongewenst of grensoverschrijdend te zijn, “bijvoorbeeld wanneer een neef en een nicht (die de seksuele meerderjarige leeftijd -16 jaar- hebben bereikt) een seksuele relatie hebben waar beiden mee instemmen." Iedere vorm van incest die zich afspeelt binnen een gezags- of vertrouwensrelatie tussen een volwassene en een minderjarige is echter strafbaar. Seksueel contact met een kind onder de 16 jaar is altijd seksueel misbruik.

J

Jeugd behoeft aandacht

Met de term 'jeugd' lijken in het algemeen personen onder de 18 jaar te worden bedoeld. Het is niet altijd duidelijk of er onder termen als ' jong persoon / jonge mensen / jongeren' ook personen van 18 jaar of ouder vallen. Jongeren onder de 18 jaar zijn juridisch gezien kinderen en hebben daarom rechten die voor alle kinderen gelden. Verduidelijking is daarom altijd nodig.

Alternatief:
- Adolescent tot 18 jaar
- Jongere tot 18 jaar
- Kind
- Minderjarige
- Tiener onder de 18 jaar

Jeugdige behoeft aandacht

‘Jeugdige’ is een term die zowel in de Jeugdwet als in het jeugdstrafrecht vaak wordt gebruikt. De term heeft alleen betrekking op jongeren die de leeftijd van strafrechtelijke aansprakelijkheid -12 jaar- hebben bereikt. De term ‘jeugd’ wordt daarentegen ook in niet-strafrechtelijke context gebruikt, bijvoorbeeld in ‘jeugdbescherming’.

Jeugdige Zedendelinquent behoeft aandacht

Als de dader van het zedendelict een minderjarige is, kan de aanduiding ‘jeugdige zedendelinquent’ worden gebruikt. Let daarbij wel op dat de 'jeugdige' zowel minderjarig als meerderjarig kan zijn. Zie ook 'jeugdige'.

Jongensprostitutie ongewenste term

De term ‘jongensprostitutie’ dient niet te worden gebruikt omdat het kinderen kan schaden en het risico bestaat dat de schuld bij de kinderen wordt gelegd. De term kan impliceren dat het kind heeft ingestemd met prostitutie of dat wordt aangenomen dat het kind (mede)verantwoordelijkheid is voor haar/zijn eigen uitbuiting. Een alternatieve term zoals ‘uitbuiting van jongens in de prostitutie’ kan worden gebruikt om vast te leggen dat een kind er nooit vrijwillig voor kiest om in de prostitutie te worden uitgebuit, maar altijd het slachtoffer is van seksuele uitbuiting.

Alternatief: Seksuele uitbuiting van jongens in de prostitutie

K

Kind neutrale term

Een kind is volgens het VN-Kinderrechtenverdrag iedereen onder de 18 jaar.

Kind in de online omgeving behoeft aandacht

Bij gebruik van de term 'kind in de online omgeving' kan het gaan om kinderen die online actief zijn, of om online beeldmateriaal van een kind. Geef daarom duidelijk aan om welk van de twee kwesties het gaat.

Kinderen in (een situatie van) prostitutie behoeft aandacht

Door gebruik van de term 'kinderen in (een situatie van) prostitutie' wordt de realiteit op een neutrale manier uitdrukt, zonder het kind te stigmatiseren of de schuld te geven. Wat echter mist in deze omschrijving, is dat het hier gaat om uitbuiting van kinderen. Ook de verantwoordelijkheid van de persoon/personen die erachter zit(ten) ontbreekt.

Alternatief:
- Uitbuiting van kinderen in de prostitutie
- Gebruik van kinderen in de prostitutie

Kindererotica behoeft aandacht

Geseksualiseerde afbeeldingen van kinderen/kindererotica bestaan uit afbeeldingen van kinderen die halfnaakt of naakt poseren met de nadruk op het seksualiseren van het kind. Het kan verwarring opleveren; afbeeldingen die als ‘erotisch’ gelden, kunnen als strafbare kinderpornografie worden beschouwd. Geseksualiseerde afbeeldingen geven echter niet per se seksueel misbruik van een kind weer. Of een afbeelding seksualiserend is, is subjectief. Het belangrijkste criterium is de intentie van een persoon om een kind in een afbeelding te seksualiseren, of om een afbeelding te gebruiken voor seksuele doeleinden (bijvoorbeeld voor seksuele opwinding of bevrediging). De term 'kindererotica' dient te worden vermeden. Deze kan verwarring opleveren, aangezien afbeeldingen die als erotisch gelden als strafbare kinderpornografie kunnen of moeten worden beschouwd.

Alternatief: De term 'materiaal van seksuele uitbuiting van kinderen’ gebruiken als de afbeelding een kind duidelijk seksualiseert / Expliciet seksueel kindermisbruik materiaal

Kinderhandel behoeft aandacht

Kinderhandel is het rekruteren, vervoeren, overbrengen, huisvesten en ontvangen van een kind door anderen met als doel het kind uit te buiten, zoals in de prostitutie, bedelarij, of kinderarbeid.
Seksuele uitbuiting is een belangrijk doeleinde voor kinderhandel. Daarnaast worden kinderen die om andere redenen worden verhandeld vaak ook seksueel misbruikt. Let op: er zijn veel andere vormen van seksuele uitbuiting van kinderen zonder dat het kind is verhandeld. Kinderhandel en seksuele uitbuiting van kinderen zijn dus niet synoniem.

Alternatief:
- Kinderhandel voor seksuele doeleinden/met als doel seksuele uitbuiting
- Handel van kinderen voor seksuele doeluiteinden/met als doel seksuele uitbuiting

Kindermisbruiker behoeft aandacht

De term ‘kindermisbruiker’ kan worden gebruikt om te verwijzen naar volwassenen die seksuele misdrijven tegen kinderen hebben gepleegd. Het is de meest gebruikte term in de wetshandhavingssector. Het is echter onwenselijk om een zelfstandig naamwoord te gebruiken om iemand te beschrijven, zoals ‘kindermisbruiker’, aangezien dit sterk stigmatiserend werkt.

Alternatief:
- Dader/pleger van (seksueel) kindermisbruik
- Dader/pleger van seksueel misdrijf tegen kinderen

Kinderporno ongewenste term

Gebruik geen informele termen die verwijzen naar kinderpornografie, zoals ‘kinderporno’.

Alternatief:
- Beeldmateriaal van seksueel kindermisbruik
- Op beeld vastgelegd seksueel misbruik van kinderen
- Kinderpornografie, Kindermisbruikfoto’s/ video’s/ streaming
- Materiaal van seksuele gedragingen van minderjarige

Kinderpornografie behoeft aandacht

De term ‘kinderpornografie’ is verankerd in internationale wet- en regelgeving, hoewel de gebruikte definities enigszins variëren. De term is in veel landen belangrijk voor de definitie van een misdrijf. De term wordt ook in onze nationale wetgeving gebruikt en komt daarnaast vaak voor in onder andere beleidsdocumenten, namen van politieteams en organisaties. De wettelijke definitie van ‘kinderpornografie’ is complex. De term wordt gebruikt om materiaal van seksueel misbruik van kinderen aan te duiden en voor het beschrijven van de misdrijven van het produceren/voorbereiden, consumeren, delen/verspreiden of bezitten van dergelijk materiaal. Wetshandhavingsinstanties en kinderbeschermingsorganisaties trekken de geschiktheid van de term 'kinderpornografie' in twijfel. Het kritieke punt is dat ‘pornografie’ steeds meer wordt genormaliseerd. Daarmee draagt het gebruik van deze term bij aan het bagatelliseren van de ernst van seksueel misbruik en/of seksuele uitbuiting van kinderen. Net als ‘kinderprostitutie’ en ‘kind(er)prostituee’ brengt ook ‘kinderpornografie’ het risico met zich mee dat wordt gesuggereerd dat de handelingen met toestemming van het kind zijn verricht en daarmee legitiem zijn. Gebruik daarom bij voorkeur de genoemde alternatieve termen.

Alternatief:
- Expliciet seksueel beeldmateriaal van kinderen
- Beeldmateriaal van seksueel kindermisbruik
- Op beeld vastgelegd seksueel misbruik van kinderen
- Materiaal van seksueel misbruik van kinderen
- Kindermisbruikfoto’s/ video’s/ streaming
- Materiaal van seksuele gedragingen van minderjarigen

Kinderprostituee ongewenste term

De term ‘kinderprostitutie’ dient niet te worden gebruikt omdat het kinderen kan schaden en het risico bestaat dat de schuld bij de kinderen wordt gelegd. De term kan impliceren dat het kind heeft ingestemd met prostitutie of dat wordt aangenomen dat het kind (mede)verantwoordelijkheid is voor haar/zijn eigen uitbuiting. Een alternatieve term zoals ‘uitbuiting van kinderen in de prostitutie’ kan worden gebruikt om vast te leggen dat een kind er nooit vrijwillig voor kiest om in de prostitutie te worden uitgebuit, maar altijd het slachtoffer is van seksuele uitbuiting.

Alternatief:
- Uitbuiting van kinderen in de prostitutie
- Gebruik van kinderen in de prostitutie

Kindersekstoerisme ongewenste term

De term 'kindersekstoerisme' kan onbedoeld het idee wekken dat dit een legitieme vorm van toerisme is en dat het misdrijf in verband staat met deze industrie. Ook sluit de term andere soorten reizende daders uit, zoals zakenreizigers en militairen, maar ook daders die op doorreis zijn of voor een langere periode buiten hun eigen land verblijven. Tot slot laat de term volledig achterwege dat deze verwijst naar ernstig crimineel gedrag. De mogelijke ‘normalisatie’ van deze praktijk door het gebruik van de term ‘kindersekstoerisme’ brengt het risico met zich mee dat die schadelijk kan zijn voor het kind.

Alternatief:
- Seksuele uitbuiting van kinderen in de context van reizen en toerisme
- (Seksueel) Kindermisbruik op reis
- (Seksueel) Kindermisbruik in de context van reizen en toerisme
- Transnationaal (seksueel) kindermisbruik

Kindersekstoerist ongewenste term

De term 'kindersekstoerist' sluit andere soorten reizende daders uit, zoals zakenreizigers, militairen, mensen die op doorreis zijn of personen die voor een langere periode buiten hun eigen land verblijven. Mensen die kinderen misbruiken in de context van reizen of toerisme zijn niet allemaal toeristen. Zij kunnen voor kortere of langere tijd in het buitenland verblijven en kunnen voor werk, plezier of andere redenen reizen.

Alternatief:
- Reizende dader van seksuele misdrijven tegen kinderen
- Iemand die in het buitenland kinderen misbruikt
- Reizende kindermisbruiker/ transnationale kindermisbruiker

Kinderslavernij behoeft aandacht

De term 'kinderslavernij' is niet beperkt tot seksueel geweld, hoewel verschillende vormen van seksuele uitbuiting en seksueel misbruik van kinderen als zodanig kunnen worden bestempeld. Zo kan kinderslavernij ook dwangarbeid en mensenhandel voor andere dan seksuele doeleinden omvatten.

Alternatief:
Indien van toepassing: seksuele uitbuiting van kinderen.

Kinderverkrachter ongewenste term

De term ‘verkrachter' is verwant aan ‘zedendelinquent’. Een verkrachter dwingt iemand handelingen te ondergaan die (mede) bestaan uit het seksueel binnendringen van het lichaam door middel van (bedreiging met) geweld. Volwassenen die kinderen verkrachten worden ook wel ‘kinderverkrachters’ genoemd. Het is echter onwenselijk om een zelfstandig naamwoord te gebruiken om iemand te beschrijven, zoals ‘kinderverkrachter’, aangezien dit sterk stigmatiserend werkt.

Alternatief:
- Dader/pleger van seksuele misdrijven tegen kinderen
- Dader/pleger van kindermisbruik

Kinderzedendelinquent ongewenste term

De term ‘kinderzedendelinquent’ kan verwarring veroorzaken en moet daarom niet worden gebruikt. Het is namelijk onduidelijk of het woorddeel ‘kind’ voor het slachtoffer of de dader staat. Als de dader een minderjarige is, kan de aanduiding ‘jeugdige zedendelinquent’ worden gebruikt.

Alternatief:
Als de dader minderjarig is: Jeugdige zedendelinquent
Als de dader meerderjarig is:
- Dader/plegers van seksuele misdrijven tegen kinderen
- Dader/pleger van kindermisbruik
- Kindermisbruiker

Kindhuwelijk behoeft aandacht

De termen 'kindhuwelijk', 'vroegtijdig huwelijk' en 'gedwongen huwelijk' zijn nauw verwant aan elkaar. Ze worden als schadelijk gezien en als vormen van slavernij. De drie termen kunnen afzonderlijk of in combinatie worden gebruikt, al verschillen ze enigszins in betekenis. Houd daar bij gebruik van deze termen rekening mee.

Bij een kindhuwelijk is ten minste een van de twee personen jonger dan 18 jaar, dat wil zeggen een kind. Een kindhuwelijk verwijst ook naar het uithuwelijken van kinderen met of zonder hun toestemming.

Een vroegtijdig huwelijk is een meeromvattende term dan kindhuwelijk. Deze kan namelijk ook verwijzen naar personen die 18 jaar of ouder zijn, maar voor wie het huwelijk vanwege andere factoren, zoals bijvoorbeeld de fysieke, emotionele, seksuele of psychosociale ontwikkeling, als vroegtijdig moet worden beschouwd.

Een gedwongen huwelijk kan verwijzen naar kind- en vroegtijdige huwelijken, maar ook naar een huwelijk tussen volwassenen waarbij een of beide echtgenoten geen vrije of volledige toestemming heeft/hebben gegeven of niet in staat is/zijn om dit te doen vanwege een gebrek aan volwassenheid en/of bekwaamheid.

Kindsekswerk / kindersekswerker ongewenste term

De termen ‘kindersekswerk’ en ‘kindersekswerker’ mogen nooit worden gebruikt om te verwijzen naar kinderen die seksueel worden uitgebuit in de prostitutie. Dit kan suggereren dat dit een legitiem beroep voor een kind is of dat de schuld bij het kind ligt.

Alternatief:
- Uitbuiting van kinderen in de prostitutie
- Kind dat wordt uitgebuit in de prostitutie

 

Klant / cliënt ongewenste term

Personen die betalen om kinderen seksueel te misbruiken voor hun eigen voldoening worden vaak aangeduid als ‘klanten’ of ‘cliënten’. Deze termen verwijzen naar personen die goederen of diensten van een bedrijf kopen. Ze laten volledig achterwege dat seksuele uitbuiting van kinderen een strafbaar feit is en een ernstige schending van de mensenrechten van het kind. Daarom zijn ze in deze context ongepast.

Alternatief:
- Iemand die tegen betaling seks heeft met een minderjarige
- Koper van seks met een minderjarige|
- Iemand die kinderen misbruikt tegen betaling

L

Leeftijd van seksuele meerderjarigheid behoeft aandacht

De leeftijd van seksuele meerderjarigheid verschilt per land. In Nederland is deze bepaald op 16 jaar. Seksuele handelingen onder die leeftijd zijn in alle omstandigheden verboden, tenzij het gaat om seksuele handelingen die algemeen als sociaal-ethisch zijn aanvaard. Bijvoorbeeld indien die handelingen vrijwillig plaatsvinden tussen kinderen van 12 jaar tot 16 jaar die slechts in geringe mate in leeftijd verschillen. Om mogelijke misverstanden te voorkomen, moet het duidelijk zijn dat de leeftijd van seksuele meerderjarigheid, zoals gedefinieerd in de wet, inhoudt dat het betrekken van een kind onder 16 jaar bij seksuele handelingen onder alle omstandigheden verboden is en dat tevens de toestemming van een kind jonger dan 16 jaar wettelijk gezien (afgezien van de hierboven genoemde uitzondering) niet relevant is. Een kind dat seksueel meerderjarig is, mag, met haar/zijn toestemming, seksuele handelingen verrichten. Geen enkel kind kan echter - onder welke omstandigheid dan ook - instemmen met haar/zijn eigen uitbuiting of misbruik.

Live online seksueel kindermisbruik neutrale term

Live online seksueel kindermisbruik is seksueel misbruik van kinderen dat via informatie- en communicatietechnologieën live wordt uitgezonden en op afstand door anderen bekeken. Seksueel misbruik van kinderen via het internet houdt vaak een dubbel misbruik van het kind in. Hij/zij wordt gedwongen deel te nemen aan seksuele activiteiten, alleen of met andere personen - een handeling die al seksueel misbruik inhoudt. De seksuele activiteit wordt tegelijkertijd via informatie- en communicatietechnologieën live uitgezonden en op afstand door anderen bekeken.

Livestreaming van seksueel kindermisbruik neutrale term

Livestreaming van seksueel kindermisbruik is het met kijkers delen van het live online seksueel misbruik van kinderen via ‘streaming’ over het internet. Let op: termen als ‘streaming’ en ‘webcam’ duiden slechts een technologisch middel aan. Het is daarbij belangrijk dat de nadruk niet te veel wordt gelegd op de ‘technologische’ aspecten: de bedoeling van de dader(s) of het resultaat van de gepleegde handelingen zijn seksueel misbruik en/of uitbuiting van een kind.

Alternatief:
- Seksueel kindermisbruik via de webcam
- Live online seksueel misbruik van kinderen
- Seksueel misbruik van kinderen op bestelling (Specifieke aandacht)

Loverboy ongewenste term

De term 'loverboy' wordt in Nederland veel gebruikt. Het ministerie van Justitie en Veiligeheid omschrijft loverboys als "mensenhandelaren die met verleidingstechnieken, manipulaties, chantage en geweld meisjes inpalmen met als oogmerk hen later voor zich te laten werken in de prostitutie of in andere (illegale) sectoren". Verleidingstechnieken worden echter steeds minder vaak gebruikt. Het gebruik van deze term verhult bovendien dat het gaat om een misdrijf.

Alternatief:
- Mensenhandelaar
- Uitbuiter

M

Materiaal van seksueel misbruik en/of seksuele uitbuiting behoeft aandacht

De term ‘materiaal van seksueel misbruik en/of seksuele uitbuiting’ kan worden gebruikt als alternatief voor de term 'kinderpornografie' als het materiaal seksuele handelingen weergeeft en/of is gericht op de geslachtsorganen van een kind. Dit geldt ook voor de term ‘materiaal van seksuele uitbuiting van kinderen’, zij het dat het bij deze bredere term kan gaan om zowel materiaal van seksueel misbruik van kinderen, als ook om andere geseksualiseerde inhoud met afbeeldingen van kinderen. De term ‘kinderporno(grafie)’ doet geen recht aan de ernst van de situatie en het slachtofferschap. Daarom gebruiken stakeholders deze alternatieve termen steeds vaker.

Meerderjarigheid behoeft aandacht

De leeftijd van meerderjarigheid is, net als in veel andere landen, wettelijk bepaald en in ons land vastgesteld op 18 jaar. Als leeftijdsaanduiding is meerderjarigheid een vaak verkeerd begrepen term. Deze wordt soms verward met andere leeftijdsaanduidingen, zoals de leeftijd van seksuele meerderjarigheid (16 jaar) of de minimumleeftijd voor strafrechtelijke aansprakelijkheid (12 jaar). Het verdient aanbeveling duidelijk te zijn over de context waarin de term wordt gebruikt.

Mensenhandel neutrale term

Mensenhandel is onder andere het werven, vervoeren of opnemen en huisvesten van mensen met gebruik van dwang. Het doel van de mensenhandelaar is de uitbuiting van een persoon.

Zie ook: kinderhandel.

Mensenhandelaar neutrale term

Een mensenhandelaar houdt zich bezig met het werven, vervoeren, overbrengen, opnemen of huisvesten van een persoon, met gebruik van dwang (in brede zin) en met het doel die persoon uit te buiten, bijvoorbeeld in de prostitutie, landbouw en horeca. Bij seksuele uitbuiting wordt een slachtoffer gedwongen om seks te hebben tegen betaling van geld of bijvoorbeeld kleding of eten en dit (deels) af te dragen aan de mensenhandelaar.

Minderjarig slachtoffer van seksuele uitbuiting en/of kindermisbruik behoeft aandacht

Bij de term 'minderjarig slachtoffer van seksuele uitbuiting en/of kindermisbruik' gaat het om het woord 'slachtoffer'. Dit is een cruciale juridische term in situaties van seksuele uitbuiting en seksueel misbruik van kinderen. Het woord 'slachtoffer' wordt gebruikt om kinderen die zijn onderworpen aan schadelijke en/of criminele handelingen, als rechthebbenden op passende zorg en schadevergoeding aan te duiden. Het wordt bovendien gebruikt om te laten zien dat het kind op geen enkele wijze verantwoordelijk is en om te voorkomen dat de schuld bij het kind wordt gelegd. De term mag niet worden gebruikt om de persoon als zwak en/of hulpeloos te bestempelen. Buiten de juridische en medische context, waarin vaak de term ‘slachtoffer’ wordt gebruikt, heeft de term ‘overlever’ (‘survivor’) op psychologisch en sociaal gebied soms de voorkeur. De term 'overlever' kan veerkracht weergeven. Buiten de juridische context is het belangrijk dat een ​​persoon die niet ‘slachtoffer’ of ‘overlever’ wil worden genoemd, dit label niet krijgt.

Alternatief:
- Kinderen die zijn onderworpen aan seksuele uitbuiting/seksueel misbruik
- Kinderen die seksuele uitbuiting hebben meegemaakt.
- Kinderen die seksueel zijn uitgebuit

 

Minderjarige neutrale term

Een minderjarige is een persoon die de meerderjarige leeftijd -18 jaar- nog niet heeft bereikt. In de Nederlandse taal heeft de term 'minderjarige', in tegenstelling tot bijvoorbeeld het Spaans of het Engels, geen negatieve connotatie en kan de term veilig worden gebruikt in verband met seksuele uitbuiting en seksueel misbruik van kinderen.

Minderjarige pleger in de context van seksueel misbruik neutrale term

Een minderjarige pleger is een persoon die jonger is dan 18 jaar, wanneer hij/zij seksueel misbruik pleegt bij een (minderjarig of meerderjarig) slachtoffer.

Moderne vormen van slavernij behoeft aandacht

De term 'moderne vormen van slavernij' is niet beperkt tot seksueel geweld, hoewel verschillende vormen van seksuele uitbuiting en seksueel misbruik van kinderen als zodanig kunnen worden bestempeld. De term omvat ook dwangarbeid en mensenhandel voor andere dan seksuele doeleinden.

Alternatief: Indien van toepassing: seksuele uitbuiting van kinderen.

O

Onderwerpen van kinderen aan seksuele uitbuiting behoeft aandacht

'De omschrijving 'onderwerpen van kinderen aan seksuele uitbuiting of misbruik' beschrijft een situatie op een neutrale manier zonder het kind te voorzien van een label. Tegelijkertijd geeft deze duidelijk aan dat de verantwoordelijkheid niet bij het kind ligt, maar bij de persoon die het kind aan uitbuiting/misbruik heeft onderworpen. Vanuit taalkundig perspectief kan ‘iemand aan iets onderwerpen’ betekenen dat die persoon lijdt of door iets wordt getroffen dat onaangenaam is. De ook wel eens gebruikte omschrijving 'kinderen die seksuele uitbuiting / seksueel misbruik hebben meegemaakt' is onwenselijk. Deze lijkt onbedoeld de schuld op het kind af te schuiven en weerspiegelt onvoldoende zowel de verantwoordelijkheid van de staat om kinderen te beschermen tegen mensenrechtenschendingen als het feit dat het kind het slachtoffer is geweest van een misdrijf.

Online (seksuele) rekrutering van kinderen neutrale term

(zie ook: grooming, online benaderen of manipuleren van kinderen voor seksuele doeleinden en online seksueel corrumperen van kinderen)

De omschrijving 'online (seksuele) rekrutering van kinderen' wordt soms gebruikt als synoniem voor ‘grooming’ of ‘het online benaderen van kinderen voor seksuele doeleinden’.

Alternatief:
- Benaderen van kinderen voor seksuele doeleinden
- Grooming

Online benaderen en manipuleren van kinderen voor seksuele doeleinden neutrale term

(zie ook: grooming, online (seksuele) rekrutering van kinderen en online seksueel corrumperen van kinderen)

Bij het online benaderen en manipuleren van kinderen voor seksuele doeleinden gaat het om een handeling waarbij een volwassene contact maakt met een kind met de bedoeling hem/haar seksueel te misbruiken. Ook ‘grooming’ genoemd.

Online seksueel corrumperen van kinderen neutrale term

(zie ook: corrumperen van kinderen voor seksuele doeleinden, online benaderen van kinderen voor seksuele doeleinden en grooming)

De omschrijving online seksueel corrumperen van kinderen wordt soms in wettelijke standaarden gebruikt als alternatieve term voor het online benaderen van kinderen voor seksuele doeleinden (grooming). Daarmee wijkt de omschrijving af van het (offline) seksueel corrumperen van kinderen.

Online seksueel misbruik van kinderen neutrale term

Online seksueel misbruik van kinderen verwijst naar seksueel misbruik van kinderen dat mogelijk wordt gemaakt door informatie- en communicatietechnologie. Het kan om elke vorm van seksueel misbruik van kinderen gaan. Het kan gaan om online beeldmateriaal van kindermisbruik, online grooming of andere vormen van seksueel misbruik of exploitatie van minderjarigen waarbij ICT is gebruikt.

Alternatief:
- ICT-gefaciliteerd seksueel misbruik van kinderen
- Seksueel misbruik van kinderen via internet
- Online kindermisbruik

 

Ontuchtige handelingen neutrale term

Ontuchtige handelingen zijn handelingen van seksuele aard die in strijd zijn met de sociaal-ethische norm. Onder ‘seksuele handelingen’ wordt verstaan: “handelingen van seksuele aard die een inbreuk maken op de lichamelijke en seksuele integriteit van een slachtoffer”. Deze handelingen zijn per definitie ontuchtig, als zijnde in strijd met de sociaal-ethische norm.

Alternatief: Seksueel grensoverschrijdend gedrag.

Overlever van seksuele uitbuiting en/of kindermisbruik behoeft aandacht

Buiten de juridische en medische context, waarin vaak de term ‘slachtoffer’ wordt gebruikt, heeft de term ‘overlever’ (‘survivor’) op psychologisch en sociaal gebied soms de voorkeur. De term 'overlever' kan veerkracht weergeven. Volwassenen en kinderen kunnen de term 'slachtoffer' als een label zien, waarmee ze zich niet kunnen identificeren. Hetzelfde kan gelden voor de term ‘overlever’. Buiten de juridische context is het belangrijk dat een ​​persoon die niet ‘slachtoffer’ of ‘overlever’ wil worden genoemd, dit label niet krijgt.

Alternatief:
- Kinderen die zijn onderworpen aan seksuele uitbuiting/seksueel misbruik
- Kinderen die seksueel zijn uitgebuit
- Kinderen die seksueel zijn misbruikt

P

Pedo ongewenste term

Pedo word in de volksmond als een afkorting van pedofiel gebruikt. Het gebruik van informele termen is niet gewenst. Zie ook 'pedofilie'

Alternatief:
Wanneer het gaat om mensen met de klinische diagnose:
Pedofiel, Iemand met pedofiele gevoelens, Iemand met seksuele gevoelens voor kinderen

Wanneer het gaat om een dader van seksueel kindermisbruik in het algemeen:
Dader of pleger van kindermisbruik, Kindermisbruiker Pedoseksueel (eventueel hebefiel of efebofiel)

Pedofilie / pedofiele stoornis behoeft aandacht

‘Pedofilie’ of ‘pedofiele stoornis’ verwijst naar een klinische diagnose van een psychiatrische aandoening. Een pedofiel is een volwassen persoon met seksuele gevoelens voor kinderen die nog geen secundaire geslachtskenmerken vertonen (zoals verlaging stem, haargroei, borstontwikkeling). Hierbij wordt vaak uitgegaan van kinderen onder de leeftijd van 13 jaar (pre-puberaal). In tegenstelling tot pedofilie gaat het bij pedoseksualiteit om het verrichten van seksuele handelingen met een minderjarige die nog geen secundaire geslachtskenmerken vertoont. Is dat al wel het geval, dan is er sprake van hebefilie (puberaal) of febofilie (post-puberaal). Deze seksuele voorkeuren worden niet erkend als een stoornis. De termen 'pedofilie', 'pedofiele stoornis' en 'pedo(fiel)' worden vaak ten onrechte gebruikt voor personen die zijn veroordeeld voor seksuele uitbuiting en seksueel misbruik van kinderen. Hoewel sommige daders lijden aan de klinische toestand van pedofiele stoornis, wordt deze diagnose bij veel daders van seksuele misdrijven tegen kinderen niet vastgesteld. Niet elk pedoseksueel gedrag gebeurt door iemand met pedofiele gevoelens.

Alternatief:
Wanneer het gaat om mensen met de klinische diagnose:
Pedofiel / iemand met pedofiele gevoelens / Iemand met seksuele gevoelens voor kinderen

Wanneer het gaat om een dader van seksueel kindermisbruik in het algemeen:
- Dader / pleger van kindermisbruik
- Kindermisbruiker Pedoseksueel (eventueel hebefiel of efebofiel)

Pedoseksueel behoeft aandacht

De term pedoseksueel kan worden gebruikt voor iemand die seksuele handelingen met een minderjarige verricht. Niet elk pedoseksueel gedrag gebeurt door iemand met pedofiele gevoelens.

Peer on peer seksuele uitbuiting neutrale term

Kinderen kunnen zowel slachtoffer als (mede)pleger van seksuele uitbuiting zijn. Wanneer een minderjarige een leeftijdgenoot seksueel uitbuit, wordt dit omschreven als ‘peer-on-peer’ seksuele uitbuiting.

Pleger van seksuele misdrijven tegen kinderen behoeft aandacht

Bij het bepalen van de juiste term om iemands betrokkenheid aan te duiden bij een zedendelict tegen een kind, moet rekening worden gehouden met twee overwegingen:
1) de rol van de persoon bij het plegen of mogelijk maken van het misdrijf;
2) de status van de persoon in mogelijke strafrechtelijke procedures. In het eerste geval kunnen bijvoorbeeld de termen 'uitbuiter', '(kinder)misbruiker', of 'facilitator' van toepassing zijn. In het tweede geval spreken we van een ‘vermeende dader’ wanneer iemand wordt verdacht, maar er (nog) geen formeel onderzoek loopt, of de persoon (nog) niet is gearresteerd of beschuldigd voor enig strafbaar feit. Tegen een ‘verdachte’ of ‘beklaagde’ loopt een formeel onderzoek. Een ‘veroordeelde dader’ of 'zedendelinquent' is daadwerkelijk veroordeeld (en dientengevolge meestal geregistreerd);

Pooier ongewenste term

De term ‘pooier’ wordt gedefinieerd als “een man die prostituees controleert en klanten voor hen regelt en in ruil daarvoor een percentage van hun inkomsten ontvangt”. In gevallen van seksueel misbruik of seksuele uitbuiting van kinderen behoort de term niet gebruikt te worden, zoals dat ook geldt voor de term loverboys.

Prefentiële dader behoeft aandacht

Met preferentiële dader wordt een persoon bedoeld met een neiging of motivatie om seksueel met kinderen om te gaan en die kinderen zoekt voor seksuele interactie. Net als de term ‘situationele dader’ moet ook deze term worden gezien als een zeer brede beschrijvende typologie en niet als verklaring van absolute feiten. De termen 'pedodofiel', 'hebefiel' en 'efebofiel' vallen onder de preferentiële daders.

R

Reizende kindermisbruiker behoeft aandacht

Reizende kindermisbruikers zijn personen die reizen om seksuele misdrijven tegen kinderen te plegen. De term kan misleidend zijn omdat 'reizende' een belangrijk element van het misbruik is, waardoor de term suggereert dat de dreiging afkomstig is van geregistreerde zedendelinquenten die reizen. Dat hoeft niet zo te zijn: kindermisbruikers hoeven niet veroordeeld te zijn, laat staan geregistreerd, en kunnen ook voor langere tijd of zelfs permanent in het buitenland verblijven. Het belangrijkste punt van het toevoegen van de kwalificatie ‘reizende’ (of 'transnationaal' als alternatief) is om aan te geven dat dergelijke overtreders soms straffeloos handelen, omdat ze buiten hun nationale jurisdictie opereren.

Alternatief:
- Transnationale kindermisbruiker
- Iemand die in het buitenland een kind misbruikt

Revictimisatie behoeft aandacht

(zie ook: 'herhaald slachtofferschap')

Revictimisatie / herhaald slachtofferschap gaat het om elk seksueel misbruik dat of elke aanranding die is gepleegd door een andere dader in vergelijking met de eerste keer dat iemand slachtoffer werd. Beide termen verwijzen ook naar een patroon waarin het slachtoffer van misbruik en/of een misdrijf statistisch gezien een hogere kans heeft om opnieuw slachtoffer te worden. Het gaat daarbij met name om seksueel slachtofferschap. Let op: ‘herhaald slachtofferschap’ wordt soms verward met ‘secundaire victimisatie/slachtofferschap'. Deze termen hebben echter verschillende definities.

S

Schadelijke inhoud (Blootstelling aan) behoeft aandacht

De term 'schadelijke inhoud' kan verwijzen naar geseksualiseerd materiaal, maar bijvoorbeeld ook naar gewelddadige videogames of websites die haatdragende taal aanmoedigen. Het verwijst niet per se alleen naar illegaal materiaal. Het kan ook materiaal omvatten dat legaal en toch schadelijk is voor een persoon, bijvoorbeeld vanwege haar/zijn leeftijd. De term kan daarom niet worden gebruikt als synoniem voor ‘materiaal voor seksueel misbruik van kinderen’ of ‘kinderpornografie'.

 

Schadelijke praktijken behoeft aandacht

Schadelijke praktijken houden vaak verband met kindhuwelijken en vroegtijdige huwelijken. Het kan ook om andere schadelijke gebeurtenissen voor een kind gaan, zoals lijfstraffen en vrouwelijke genitale verminking/meisjesbesnijdenis. In de context van seksuele uitbuiting of seksueel misbruik van kinderen is het passender om de term ‘schadelijke praktijken’ te gebruiken dan ‘traditionele schadelijke praktijken’. Dit verwijst meer naar het meer neutrale principe van schade en vermijdt bovendien culturele (of andere meer subjectieve) factoren. Schadelijke praktijken zijn schadelijk, ongeacht hun vermeende oorsprong of poging tot rechtvaardiging. Niet alle schadelijke praktijken zijn seksuele uitbuiting of seksueel misbruik. Toch is het belangrijk om te benoemen dat bovenstaande vormen van schadelijke praktijken de seksualiteit van het slachtoffer ernstig kunnen aantasten en dat het slachtoffer deze kan ervaren als een vorm van seksueel misbruik.

Schennis van de eerbaarheid neutrale term

Dit zijn alle seksuele handelingen die vanaf de openbare weg zichtbaar zijn of waarvan een ander ongewild getuige is. In het Wetsvoorstel Seksuele Misdrijven wordt de online omgeving ook tot de openbare ruimte gerekend en is in plaats van de term ‘schennis van de eerbaarheid’ gekozen voor ‘seksuele gedragingen die aanstotelijk zijn voor de eerbaarheid’. In het wetsvoorstel is ook het voorstel opgenomen de delictsomschrijving te moderniseren met de volgende bestanddelen: de dader verricht:
1) in het openbaar
2) opzettelijk
3) seksuele gedragingen
4) die aanstotelijk zijn voor de eerbaarheid

Secundaire victimisatie behoeft aandacht

(zie ook: hernieuwd slachtofferschap)

Secundaire victimisatie is verder slachtofferschap volgend op het oorspronkelijke (seksuele) slachtofferschap. Het wordt veroorzaakt door de manier waarop een slachtoffer van seksuele uitbuiting of seksueel misbruik wordt behandeld, zoals 'victim blaming'. Dit kan door het slachtoffer worden ervaren als een extra trauma. De term moet niet worden verward met 'herhaald slachtofferschap' of 'revictimisatie'.

Seks verkopen ongewenste term

Kinderen mogen niet worden aangeduid als personen die seks verkopen. Dit impliceert dat het kind er verantwoordelijkheid voor is en dat er sprake is van een vrije keuze.

Alternatief: Uitbuiting van kinderen in de prostitutie

Seksueel geweld tegen kinderen neutrale term

Seksueel geweld tegen kinderen omvat zowel seksuele uitbuiting als seksueel misbruik van kinderen en kan als overkoepelende term worden gebruikt om naar deze verschijnselen te verwijzen. Tegelijkertijd is het van belang om ook een nauwere focus te leggen op de verschillende specifieke uitingen van seksueel geweld tegen kinderen, zowel om specifieke beschermings- en preventiestrategieën te ontwikkelen, als om casus-specifieke reacties op minderjarige slachtoffers te kunnen geven.

Seksueel grensoverschrijdend gedrag neutrale term

Bij seksueel grensoverschrijdend gedrag gaat het om gedrag of toenaderingen die seksueel van aard zijn en de grenzen van het slachtoffer overschrijden. Dit gedrag hoeft niet perse van fysieke aard te zijn. Niet elke vorm van seksueel grensoverschrijdend gedrag is strafbaar gesteld bij de wet.

Seksueel misbruik van kinderen neutrale term

Seksueel misbruik van kinderen omvat een brede categorie die de schade omschrijft die kinderen wordt aangedaan door hen te dwingen deel te nemen aan seksuele activiteiten, ongeacht of ze zich bewust zijn van wat er gebeurt. In tegenstelling tot seksuele uitbuiting vereist seksueel misbruik van kinderen geen enkele vorm van vergoeding/tegenprestatie en kan louter plaatsvinden met het oog op de seksuele bevrediging van de persoon die de handeling pleegt. Misbruik kan plaatsvinden zonder expliciet geweld, gebruikmakend van bijvoorbeeld autoriteit, macht of manipulatie. Seksueel misbruik van kinderen kan zowel met als zonder lichamelijk contact plaatsvinden.

Alternatief: Seksueel kindermisbruik of kortweg kindermisbruik.

Seksueel misbruik van kinderen op bestelling neutrale term

Seksueel misbruik van kinderen op bestelling kan een vorm van livestreaming zijn, met als bijkomend element dat de persoon die de streaming bekijkt een actieve rol speelt bij het bepalen hoe het seksueel misbruik wordt uitgevoerd.

Alternatief:
- Seksueel kindermisbruik op bestelling
- Seksuele uitbuiting van kinderen op verzoek

 

Seksuele afpersing neutrale term

De term 'seksuele afpersing van kinderen' houdt in dat kinderen worden gedwongen om seksueel materiaal te (blijven) produceren en/of te horen krijgen dat ze ongewenste handelingen moeten (blijven) verrichten of ondergaan, onder dreiging dat dit materiaal wordt verspreid. De term benadrukt dat het om een seksuele vorm van afpersing gaat en dat de handeling tegen een kind wordt gepleegd. De informele, vaak gebruikte term ‘sextortion’ blijft meer ter discussie staan ​​op het gebied van kinderbescherming, omdat deze niet duidelijk laat zien dat het gaat om seksuele uitbuiting van een kind. Ook bestaat het risico dat de term sextortion een praktijk bagatelliseert die zeer ernstige gevolgen kan hebben voor het slachtoffer.

Alternatief:
- Seksuele afpersing van kinderen
- Afpersing van een kind met gebruik van seksuele afbeeldingen/video’s

 

Seksuele intimidatie van een kind neutrale term

De omschrijving 'seksuele intimidatie van een kind' verwijst niet alleen naar seksueel gedrag met de expliciete bedoeling om de waardigheid van een ander persoon -hier een kind- te schenden, maar ook naar gedrag van seksuele aard dat een persoon -hier een kind- als beledigend of intimiderend ervaart.

 

Seksuele mishandeling van een kind neutrale term

Onder de omschrijving 'seksuele mishandeling van een kind' vallen verschillende vormen van seksueel geweld, zoals aanranding, verkrachting en online seksueel misbruik.

Seksuele uitbuiting van kinderen neutrale term

Seksuele uitbuiting van kinderen onderscheidt zich van andere vormen van seksueel misbruik van kinderen, doordat er hierbij sprake is van een tegenprestatie, uitwisseling of vergoeding. Er is wel een aanzienlijke overlap tussen beide: in veel gevallen van seksueel kindermisbruik is het zo dat het kind ‘iets krijgt’ om het vertrouwen te winnen of ervoor te zorgen dat het kind haar/zijn mond houdt.

Seksuele uitbuiting van kinderen in de context van reizen en toerisme neutrale term

'Seksuele uitbuiting van kinderen in de context van reizen en toerisme' is de meest geschikte omschrijving om te verwijzen naar het fenomeen waarin een kind seksueel wordt uitgebuit in een bepaalde context (reizen en toerisme). Het misdrijf kan worden gepleegd door zowel buitenlandse als binnenlandse toeristen, reizigers of bezoekers die voor een langere periode verblijven buiten de eigen regio of het eigen land. De omschrijving wordt gebruikt als alternatief voor de term ‘kindersekstoerisme’.

Sexchatting behoeft aandacht

Sexchatting wordt in het wetsvoorstel Seksuele Misdrijven gedefinieerd als “het stelselmatig op seksuele wijze communiceren met kinderen op een wijze die schadelijk is te achten voor kinderen” of “op indringende en niet leeftijdsconforme wijze benaderen van kinderen voor seksuele doelen”.

In het algemeen gaat het bij sexchatting om berichten over over seks en seksualiteit. Sexchatting onderscheidt zich van sexting door het element van interactie. Wanneer deze interactie indringend en vergaand is, kan de handeling strafbaar worden gesteld. Sexchatting kan echter ook vrijwillig tussen minderjarigen plaatsvinden.

Alternatief:
- Seksueel chatten
- Online seksueel getinte communicatie

Sexting neutrale term

Sexting is het sturen van seksueel getinte berichten, foto’s of video’s. Het is een veelgebruikte term en wordt vaak gedaan door jongeren. Wanneer sexting tot misbruik of uitbuiting leidt, is het belangrijk dat het kind niet de schuld krijgt van wat er gebeurt of dat het kind strafrechtelijk aansprakelijk wordt gesteld voor de productie van het zelfgemaakte materiaal.

Sextortion behoeft aandacht

Sextortion is een informele term voor seksuele afpersing van kinderen; een samenvoeging van de Engelse woorden sex (seks) en extorsion (afpersen). Deze ook in Nederland vaak gebruikte term staat met het oog op de bescherming van kinderen ter discussie omdat deze niet duidelijk laat zien dat het gaat om seksuele uitbuiting van een kind. Ook bestaat het risico dat de term 'sextortion' een praktijk bagatelliseert die zeer ernstige gevolgen kan hebben voor het slachtoffer.

Alternatief:
- Seksuele afpersing van kinderen
- Afpersing van een kind met gebruik van seksuele afbeeldingen/video’s

 

Situationele dader behoeft aandacht

Situationele daders zijn personen die geen afwijkende seksuele voorkeur voor kinderen of jongeren vertonen. Zij houden zich wel bezig met seksuele uitbuiting van kinderen in situaties waarin een kind gemakkelijk toegankelijk is voor seksueel gebruik. De termen ‘preferentiële dader’ en ‘situationele dader’ moeten worden gezien als zeer brede beschrijvende typologieën en niet als verklaringen van absolute feiten.

Slachtoffer van kindermisbruik en kinderuitbuiting behoeft aandacht

Bij de term 'minderjarig slachtoffer van seksuele uitbuiting en/of kindermisbruik' gaat het om het woord 'slachtoffer'. Dit is een cruciale juridische term in situaties van seksuele uitbuiting en seksueel misbruik van kinderen. Het woord 'slachtoffer' wordt gebruikt om kinderen die zijn onderworpen aan schadelijke en/of criminele handelingen, als rechthebbenden op passende zorg en schadevergoeding aan te duiden. Het wordt bovendien gebruikt om te laten zien dat het kind op geen enkele wijze verantwoordelijk is en om te voorkomen dat de schuld bij het kind wordt gelegd. De term mag niet worden gebruikt om de persoon als zwak en/of hulpeloos te bestempelen. Buiten de juridische en medische context, waarin vaak de term ‘slachtoffer’ wordt gebruikt, heeft de term ‘overlever’ (‘survivor’) op psychologisch en sociaal gebied soms de voorkeur. De term 'overlever' kan veerkracht weergeven. Buiten de juridische context is het belangrijk dat een ​​persoon die niet ‘slachtoffer’ of ‘overlever’ wil worden genoemd, dit label niet krijgt.

Alternatief:
- Kinderen die zijn onderworpen aan seksuele uitbuiting/seksueel misbruik
- Kinderen die seksuele uitbuiting hebben meegemaakt.
- Kinderen die seksueel zijn uitgebuit

Slachtofferen neutrale term

De term 'slachtofferen' betekent iemand tot slachtoffer maken; (iemand) uitkiezen voor een wrede of onrechtvaardige behandeling.

Alternatief: Victimisatie.

Slachtofferidentificatie neutrale term

Slachtofferidentificatie is het onderzoek van (beeld)materiaal van seksueel misbruik en seksuele uitbuiting van kinderen door deskundigen om zo de slachtoffers te kunnen identificeren. Het is een slachtoffergerichte benadering met als doel kinderen uit een gevaarlijke situatie te halen.

T

Tiener behoeft aandacht

Een tiener is een persoon in de leeftijd van 13 tot en met 19 jaar. Ingeval van seksuele uitbuiting en seksueel misbruik van kinderen is er een onderscheid tussen tieners tot 18 jaar en tieners van 18 jaar en ouder. Tieners onder de 18 jaar hebben rechten die gelden voor alle kinderen.

Alternatief: Tieners tot 18 jaar en tieners van 18 jaar en ouder.

Tienerhuwelijk behoeft aandacht

De term ‘tienerhuwelijk’ verwijst naar een huwelijk tussen twee tieners; personen in de leeftijd van 13 tot 19 jaar of met tenminste een persoon in de leeftijd van 13 tot 19 jaar. Het is daarom geen synoniem voor de term kindhuwelijk. 'Tienerhuwelijk' kan verwarring veroorzaken over de definitie van 'kindhuwelijk', daarom is bij gebruik van het woord een duidelijk toelichting nodig.

Alternatief: Als het gaat om een huwelijk waarbij ten minste één van de partijen een kind is: kindhuwelijk.

Tijdelijk huwelijk behoeft aandacht

De term ‘tijdelijk huwelijk’ verwijst naar kortdurende contracthuwelijken. Bij kinderen dienen die vaak als excuus om seksuele uitbuiting of misbruik te verdoezelen of goed te keuren. Een tijdelijk huwelijk is geen huwelijksvorm; de term ‘huwelijk’ is in deze context ongepast. De aanbevolen term in deze context is ‘seksuele uitbuiting van kinderen’.

Alternatief: Seksuele uitbuiting van kinderen.

Transactionele seks ongewenste term

Bij transactionele seks gaat het om een commerciële relatie waarin seksuele handelingen worden geruild voor goederen, geld of voordelen. Deze term is niet geschikt om kinderen te beschermen tegen seksuele uitbuiting; het risico bestaat (al dan niet per ongeluk) dat bepaalde vormen van seksuele uitbuiting van kinderen worden gelegitimeerd.

Alternatief: Seksuele uitbuiting van kinderen.

Transnationaal Seksueel Kindermisbruik neutrale term

Deze term beschrijft een context waarin seksuele uitbuiting van kinderen kan plaatsvinden. De Minister van Justitie en Veiligheid raadt het gebruik van de term in haar brief van 4 juli 2022 aan:

'Het gaat om verschillende vormen van seksueel kindermisbruik waarbij personen voor kortere of langere duur in het buitenland verblijven en daar minderjarigen seksueel misbruiken of op enigerlei wijze deelnemen aan dat misbruik. Het gaat om zeer ernstige misdrijven zoals aanranding, verkrachting of het vervaardigen van digitaal seksueel kindermisbruik-materiaal. Online seksueel misbruik en livestreaming behoren daar ook toe'.

Alternatief: Seksuele uitbuiting van kinderen in de context van reizen en toerisme

Transnationale kindermisbruiker behoeft aandacht

De term 'transnationale kindermisbruiker' verwijst naar daders/misbruikers die een nationale grens overschrijden of voor langere tijd in het buitenland wonen, om zedendelicten tegen kinderen te plegen. Deze term houdt geen rekening met zedendelinquenten die binnen een land of regio reizen, maar verwijst alleen naar daders die een nationale grens overschrijden om zedendelicten tegen kinderen te plegen.

Alternatief: Iemand die in het buitenland een kind misbruikt.

Tussenpersoon neutrale term

Een tussenpersoon is een persoon die (tegen betaling) werkzaam is bij het tot stand brengen van 1 of meerdere afspraken.

U

Uitbuiting van kinderen in/voor prostitutie neutrale term

De omschrijving uitbuiting van kinderen in/voor prostitutie houdt in dat een kind seksuele handelingen verricht in ruil voor (een belofte van) iets dat waarde heeft (zoals geld, goederen, onderdak, voedsel, drugs, enz.). Het is niet noodzakelijkerwijs het kind dat het ruilobject ontvangt, vaak is het juist een derde persoon. Daarnaast is het niet vereist dat er daadwerkelijk een ruilobject wordt gegeven; de belofte van een ruil is voldoende, ook als die belofte nooit wordt waargemaakt. Deze omschrijving is een geschikt alternatief voor de term 'kinderprostitutie'. Het voorkomt stigmatisering van kinderen die in de prostitutie worden uitgebuit en de onbedoelde legitimering van dergelijke praktijken. De termen 'uitbuiting in de prostitutie' en 'uitbuiting voor de prostitutie' benadrukken de uitbuiting van het kind en laten er geen twijfel over bestaan dat het kind niet verantwoordelijk is.

Alternatief:
- Kinderen die onderworpen zijn aan uitbuiting in de prostitutie
- Gebruik van kinderen in de prostitutie

V

Verkoop van kinderen behoeft aandacht

De verkoop van kinderen heeft niet per se te maken met seksueel misbruik en/of (seksuele) uitbuiting. Het kan bijvoorbeeld ook voorkomen bij illegale adoptie en kindhuwelijken. De term is daarmee een breder begrip, waarin ook elementen van seksueel misbruik of seksuele (of andere vormen van) uitbuiting voorkomen.

Alternatief: Verkoop van / handel in kinderen voor seksuele doeleinden.

Verkrachter ongewenste term

De term ‘verkrachter' is verwant aan ‘zedendelinquent’. Een verkrachter dwingt iemand handelingen te ondergaan die (mede) bestaan uit het seksueel binnendringen van het lichaam door middel van (bedreiging met) geweld. Volwassenen die kinderen verkrachten worden ook wel ‘kinderverkrachters’ genoemd. Het is echter onwenselijk om een gepleegd delict te personaliseren. Het gebruik van een zelfstandig naamwoord om iemand te beschrijven, zoals ‘verkrachter’, werkt sterk stigmatiserend.

Alternatief:
- Dader/pleger van seksuele misdrijven tegen kinderen
- Dader/pleger van kindermisbruik.

Verkrachting van een kind neutrale term

Verkrachting is het misdrijf waarbij iemand (in dit geval een kind) gedwongen wordt tegen de wil en door middel van (bedreiging met) geweld seks te hebben. Als er sprake is van seksueel binnendringen bij kinderen waarbij geen geweld wordt gebruikt, heet dat officieel geen verkrachting. Er staat wel evenveel straf op als bij verkrachting.

Victim blaming neutrale term

Victim blaming is het proces, waarbij het slachtoffer (on)bewust de schuld in de schoenen geschoven krijgt van het seksueel misbruik dat hen is overkomen. Victim blaming kan bestaande gevoelens van schaamte en schuld verergeren, wat nadelig kan zijn voor het herstel proces.

Alternatief: slachtofferbeschuldiging

Virtuele kinderpornografie / computer-gegenereerde kinderpornografie ongewenste term

In de omschrijving virtuele kinderpornografie / computer-gegenereerde kinderpornografie moet de term ‘virtueel’ die in deze context vaak wordt gebruikt, niet worden verward met ‘online’. Deze term verwijst naar afbeeldingen die zijn gemaakt om de indruk te wekken dat ze kinderen afbeelden. Er is niets virtueels of onwerkelijks aan de seksualisering van kinderen. De term 'virtueel' brengt bovendien het risico met zich mee dat de schade die kinderen lijden door dit soort praktijken wordt afgezwakt of dat de zintuigelijke verwarring van (potentiële) daders wordt gebagatelliseerd.

Alternatief: Computer-/digitaal-gegenereerd materiaal van seksueel misbruik van kinderen.

Vrijwillige prostitutie ongewenste term

Een kind kan naar internationaal recht niet instemmen met haar of zijn eigen seksuele uitbuiting. Kinderen onder de 18 jaar die zijn betrokken in prostitutie moeten te allen tijde worden gezien en behandeld als slachtoffers van seksuele uitbuiting.

Alternatief: Uitbuiting van kinderen in de prostitutie

W

Webcam kindermisbruik ongewenste term

(zie ook: webcam kindersekstoerisme, livestreaming van seksueel kindermisbruik, live online seksueel kindermisbruik en seksueel misbruik van kinderen op bestelling)

‘Webcam kindersekstoerisme’ of 'webcam kindermisbruik 'zijn termen om de (internationale) aard van de misdaad te benadrukken waarbij iemand zittend achter een computer seks kan bestellen en kan kijken naar seksueel misbruik van kinderen in eigen of in een ander land, zonder te hoeven reizen. Deze termen zijn niet geschikt om het live online seksueel misbruik van kinderen te definiëren en ze kunnen om verschillende redenen misleidend zijn. Ten eerste introduceert de term nóg een term om een probleem te definiëren dat al een aantal verschillende namen of labels heeft (bijv. ‘online/live seksueel misbruik van kinderen’, ‘livestreaming van seksueel misbruik van kinderen’, enz.) en dus riskeert om bij te dragen aan de reeds bestaande verwarring.

Alternatief:
- Seksueel misbruik van kinderen via de webcam
- Live online seksueel misbruik van kinderen
- Livestreaming van seksueel kindermisbruik
- Kindermisbruikstreaming

 

Webcam kindersekstoerisme ongewenste term

(zie ook: webcam kindermisbruik ,livestreaming van seksueel kindermisbruik, live online seksueel kindermisbruik en seksueel misbruik van kinderen op bestelling)

‘Webcam kindersekstoerisme’ of 'webcam kindermisbruik 'zijn termen om de (internationale) aard van de misdaad te benadrukken waarbij iemand zittend achter een computer seks kan bestellen en kan kijken naar seksueel misbruik van kinderen in eigen of in een ander land, zonder te hoeven reizen. Deze termen zijn niet geschikt om het live online seksueel misbruik van kinderen te definiëren en ze kunnen om verschillende redenen misleidend zijn. Ten eerste introduceert de term nóg een term om een probleem te definiëren dat al een aantal verschillende namen of labels heeft (bijv. ‘online/live seksueel misbruik van kinderen’, ‘livestreaming van seksueel misbruik van kinderen’, enz.) en dus riskeert om bij te dragen aan de reeds bestaande verwarring. Ten tweede lijkt de term erop te wijzen dat reactie op dit soort misdrijven in de toeristische sector liggen.

Alternatief:
- Seksueel misbruik van kinderen via de webcam
- Live online seksueel misbruik van kinderen
- Livestreaming van seksueel kindermisbruik
- Kindermisbruikstreaming

 

Wraakpornografie behoeft aandacht

Er wordt gesproken van wraakporno wanneer seksueel getinte afbeeldingen online worden geplaatst. Het doel van het online plaatsen van afbeeldingen zou dan zijn om ‘wraak’ te nemen op de persoon. Dat kunnen ook afbeeldingen van kinderen zijn. In dit geval gaat het om het verspreiden van beeldmateriaal van seksueel kindermisbruik.

Z

Zedendelinquent neutrale term

De term 'zedendelinquent' verwijst naar personen die wegens het plegen van of het betrokken zijn bij een seksueel misdrijf, veroordeeld zijn (en, hoewel dat niet altijd gebeurt, geregistreerd). Het kan daarbij om zowel minderjarige als volwassen slachtoffers gaan.

Alternatief:
- Dader/pleger van seksuele misdrijven tegen kinderen
- Dader/pleger van kindermisbruik

 

Zelfgegenereerd / zelfgeproduceerd seksueel materiaal behoeft aandacht

Door kinderen (in het bijzonder jongeren) zelfgegenereerd / zelfgeproduceerd seksueel materiaal is toegestaan. Dat betekent niet dat ze ook instemmen met of verantwoordelijk zijn voor het uitbuitende of misbruikende gebruik en/of de verspreiding van dit materiaal. Bij het toepassen van de termen ‘zelfgegenereerd’ of ‘zelfgeproduceerd’ in tegenstelling tot ‘onder dwang gegenereerd/ geproduceerd' bestaat het risico dat het kind de schuld krijgt van het mogelijke misbruik van die afbeeldingen of ander seksueel getint materiaal. Wees daarom extra alert op het gebruik van deze term.

Alternatief:
- Zelfgegenereerd seksueel materiaal waarbij kinderen betrokken zijn
- Zelfgemaakt seksueel materiaal van kinderen.

 

Zelfslachtofferschap ongewenste term

Het gebruik van de term ‘zelfslachtofferschap’ is ongepast. Er zou uit afgeleid kunnen worden dat het kind verantwoordelijk is voor of schuldig is aan het misdrijf dat het heeft meegemaakt, terwijl over het algemeen wordt aangenomen dat kinderen niet kunnen instemmen met hun eigen uitbuiting of misbruik.

Sluiten

Jaarbericht Kinderrechten 2018

Het Jaarbericht Kinderrechten 2018 laat positieve ontwikkelingen zien op het gebied van kinderrechten in Nederland. De overheid werkt aan een meer kindvriendelijke verblijfsregeling voor minderjarige slachtoffers van mensenhandel. De aanpak van kindermishandeling krijgt prioriteit. Er zitten minder kinderen in een politiecel. En er wordt jeugdstrafrecht ontwikkeld voor Caribisch Nederland.

Maar van een aantal groepen kwetsbare kinderen worden de rechten onvoldoende gerespecteerd. Zorgwekkend veel kinderen zitten in de gesloten jeugdzorg. En kinderen die een alternatieve straf krijgen opgelegd, moeten tot een jaar wachten op de uitvoering vanwege tekorten in de jeugdhulp. Over deze en andere groepen kwetsbare kinderen en jongeren gaat dit Jaarbericht.

Scroll naar beneden voor de verkorte online versie

Over het Jaarbericht

Meer over het jaarbericht

Het Jaarbericht Kinderrechten is de jaarlijkse graadmeter voor de situatie van kinderen in Nederland. Het geeft een overzicht van de situatie van kinderen en jongeren in Nederland en Caribisch Nederland rond vijf thema’s: kindermishandeling, jeugdhulp, jeugdstrafrecht, migratie en uitbuiting.

Het Jaarbericht Kinderrechten is een analyse van de ontwikkelingen op de verschillende thema’s in het afgelopen jaar. Deze analyse is gebaseerd op cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek en op cijfers van het Ministerie van Justitie en Veiligheid.

In het Jaarbericht staan concrete aanbevelingen aan Tweede Kamerleden, leden van het kabinet en iedereen die met kinderen werkt. Met als doel een betere naleving van kinderrechten in Nederland.

Het Jaarbericht Kinderrechten is uitgave van UNICEF Nederland en Defence for Children.

Bekijk hier eerdere jaarberichten

Kinderrechten &

  • Kinderrechten & migratie
  • Kinderrechten & jeugdhulp
  • Kinderrechten & uitbuiting
  • Kinderrechten & kindermishandeling
  • Kinderrechten & jeugdstrafrecht
  • Kinderrechten & Caribisch Nederland
  • Kinderrechten & migratie
  • Kinderrechten & jeugdhulp
  • Kinderrechten & uitbuiting
  • Kinderrechten & kindermishandeling
  • Kinderrechten & jeugdstrafrecht
  • Kinderrechten & Caribisch Nederland

Kinderrechten & migratie

63%

daling van het aantal aanvragen voor de kinderpardonregeling

50

alleenstaande minderjarigen in vreemdelingenbewaring/ grensdetentie

Zorgen

Er zijn in 2017 geen verblijfsvergunningen toegekend op grond van het speciale buitenschuldbeleid voor alleenstaande kinderen, die buiten hun schuld niet kunnen terugkeren naar het land van herkomst. De criteria blijken veel te strikt.

In 2017 zijn 40 kinderen, waaronder 10 alleenstaanden, naar Afghanistan uitgezet, terwijl dit land afgelopen jaar veel gevaarlijker is geworden.

50 alleenstaande kinderen werden in 2017 in detentie geplaatst. Een forse stijging ten opzichte van 2016, toen zaten 30 alleenstaande kinderen in detentie, in 2015 waren dat er slechts 10. Geen enkel kind zou gedetineerd mogen worden op grond van zijn of haar verblijfsstatus. Het VN-Kinderrechtencomité heeft opgeroepen om detentie van migrantenkinderen af te schaffen, maar de Nederlandse overheid werkt niet aan alternatieven voor detentie.

Het aantal kinderpardonaanvragen ligt beduidend lager dan in 2016, toen 270 kinderen een beroep op de regeling deden. In 2017 dienden slechts 100 kinderen een aanvraag in. Vanwege het hoge afwijzingspercentage wordt nauwelijks beroep op de regeling gedaan. Er is nog steeds geen oplossing voor kinderen die volledig in Nederland zijn geworteld. Kinderen worden nog altijd gedwongen om te verhuizen tijdens de asielprocedure, ondanks toezeggingen van de regering om hiermee te stoppen.

Vooruitgang

In 2017 zijn er een aantal positieve ontwikkelingen geweest op het gebied van gezinshereniging. Het Europese Hof van Justitie oordeelde dat een buitenlandse ouder verblijfsrecht kan krijgen om bij haar of zijn Nederlandse kind te zijn. Ook positief is de aanpassing van het gezinsherenigingsbeleid voor vluchtelingen uit Eritrea: als officiële documenten ontbreken worden andere documenten die de identiteit of gezinsband ondersteunen meegenomen.

Ook biedt de IND eerder een DNA-onderzoek aan. Deze aanpassing van het beleid is een belangrijke vooruitgang.

En nu

Het beleid voor alleenstaande kinderen is dringend aan evaluatie toe. Worden de doelstellingen van dit beleid wel bereikt?

De uitzetting van kinderen naar Afghanistan moet worden gestopt.

De Nederlandse overheid zou alternatieven moeten ontwikkelen voor het opsluiten van vluchtelingenkinderen op grond van hun verblijfsrechtelijke status.

Het is van belang dat nogmaals goed gekeken wordt naar het Kinderpardon, dat nog altijd een wassen neus is. Kinderen verkeren nog steeds in onzekerheid.

In navolging van de vorig jaar aangenomen motie om de verhuizingen van kinderen in asielzoekerscentra te stoppen, dient het beleid aangepast te worden.

Download dit hoofdstuk
Casus helpdesk

Vijf jaar onzekerheid is meer dan genoeg

Een meisje, zestien jaar oud, belt naar de Kinderrechtenhelpdesk van Defence for Children. Het meisje vertelt dat zij op zevenjarige leeftijd samen met haar ouders naar Nederland is gevlucht. Het gezin komt uit Afghanistan en verblijft inmiddels al negen jaar in Nederland. Ze hebben nog altijd geen verblijfsvergunning.

Het meisje vertelt dat zij hier haar leven heeft opgebouwd: zij gaat naar school, naar een sportclub, heeft vriendinnen en voelt zich Nederlands. De aanvraag voor het kinderpardon is afgewezen omdat de ouders van het meisje onvoldoende meegewerkt zouden hebben aan vertrek.

De Nederlandse overheid wil het meisje en haar ouders terugsturen naar Afghanistan omdat het land veilig genoeg zou zijn. Het tegendeel is echter waar. Bloedige bomaanslagen en ernstige mensen- en kinderrechtenschendingen zijn aan de orde van de dag. Daarnaast is uit wetenschappelijk onderzoek gebleken dat de ontwikkeling van kinderen wordt geschaad wanneer zij na vijf jaar verblijf gedwongen worden terug te keren naar het land van herkomst. Het wordt hoog tijd dat de regering luistert naar de stem van gewortelde kinderen, vijf jaar verblijfsonzekerheid is meer dan genoeg

kindvriendelijke uitspraak
  • Kinderrechten & migratie
  • Kinderrechten & jeugdhulp
  • Kinderrechten & uitbuiting
  • Kinderrechten & kindermishandeling
  • Kinderrechten & jeugdstrafrecht
  • Kinderrechten & Caribisch Nederland

Kinderrechten & jeugdhulp

21.440

kinderen in pleegzorg

8%

stijging van het aantal kinderen in gesloten jeugdzorg

Zorgen

Ook in 2017 zagen we dat niet alle kinderen de zorg krijgen die zij nodig hebben.

De vraag naar jeugdhulp neemt toe en er is geen zicht op de wachtlijsten. Dit speelt al jaren en er is nog steeds geen oplossing, ondanks de toezegging van VWS-minister De Jonge om de wachtlijstproblematiek te analyseren en met oplossingen te komen.

Er is een groot verschil tussen jeugdhulp in verschillende gemeenten. Het aanbod van zorg aangeboden door gemeenten is niet op orde. Er zijn wachttijden en wachtlijsten. Er ontbreekt regie van de landelijke overheid, zij neemt geen stelselverantwoordelijkheid.

Het aantal kinderen tot 18 jaar in de gesloten jeugdzorg is de laatste jaren toegenomen tot een zorgwekkend record van 2.710 kinderen in gesloten jeugdzorg in 2017. Dit is extra zorgelijk omdat een uithuisplaatsing juist de uiterste maatregel moet zijn.

Ook zijn er grote verschillen tussen de regelgeving en rechtswaarborgen voor kinderen die verblijven in een justitiële jeugdinrichting, een jeugd-GGZ-instelling of een gesloten jeugdhulpinstelling. Harmonisatie van deze regelgeving staat al jaren op de agenda, maar komt zeer traag van de grond.

Vooruitgang

Er lijkt verbetering te komen met de uitvoering van het Actieprogramma Zorg voor de Jeugd. In dit programma wordt gesteld dat kinderen en gezinnen betere toegang tot passende hulp moeten krijgen. Wij gaan de toezeggingen die hier zijn gedaan nauwlettend volgen.

En nu

Alle kinderen in Nederland moeten gelijke toegang hebben tot jeugdhulp en alle kinderen moeten de juiste, passende zorg krijgen.

Het aantal kinderen dat in een gesloten instelling zit moet worden teruggebracht.

Download dit hoofdstuk
Casus helpdesk

Geschikte hulp, waar ook in Nederland

Een hulpverlener van een instelling neemt contact op met de Kinderrechtenhelpdesk van Defence for Children. Zij maakt zich zorgen om Debby van vijftien jaar. Zij verblijft op een gesloten plek in de instelling. Debby is voor haar eigen veiligheid gesloten geplaatst, omdat zij slachtoffer is van een loverboy en zij bedreigd wordt door een familielid.

De hulpverlener en Debby gaan op zoek naar een geschikte plek waar haar specialistische hulp geboden kan worden en waar zij veilig is. Dit opvanghuis bevindt zich in een andere gemeente aan de andere kant van het land. Het probleem is dat de gemeente die verantwoordelijk is voor de hulp aan Debby de hulp in dit opvanghuis niet heeft ingekocht en ook niet van plan is om dit voor haar te gaan doen. Hierdoor moet Debby nog een half jaar in de gesloten instelling zitten zonder dat zij de juiste hulp krijgt.

UNICEF Nederland en Defence for Children vinden dat alle kinderen gelijke toegang tot jeugdhulp moeten hebben, ongeacht de gemeente waarin zij wonen.

  • Kinderrechten & migratie
  • Kinderrechten & jeugdhulp
  • Kinderrechten & uitbuiting
  • Kinderrechten & kindermishandeling
  • Kinderrechten & jeugdstrafrecht
  • Kinderrechten & Caribisch Nederland

Kinderrechten & uitbuiting

24%

meer verdwijningen van minderjarigen uit de vreemdelingenopvang

54%

meer meldingen van online beeldmateriaal kindermisbruik

Zorgen

Uitbuiting van kinderen is een ernstige schending van hun rechten. De precieze omvang hiervan is niet bekend, maar er zijn op verschillende vlakken zorgelijke signalen.

Het aantal meldingen van kinderporno is sinds 2012 met 800 procent gestegen. Ondanks deze stijging is er geen rechercheur bij gekomen.

In 2017 zijn 360 alleenreizende minderjarige asielzoekers uit de opvang verdwenen, met onbekende bestemming. Dat is veel en veel meer dan ooit. Deze jongeren moeten overleven in de illegaliteit en zijn daarom kwetsbaar om in een uitbuitingssituatie terecht te komen.

Vooruitgang

De belangrijkste vooruitgang is de toezegging van het ministerie van Justitie en Veiligheid – na jaren aandringen door Defence for Children en UNICEF Nederland – dat onderzocht gaat worden hoe de verblijfsregeling voor minderjarige slachtoffers mensenhandel kindvriendelijker kan worden gemaakt.

Positief is dat het ministerie van Justitie en Veiligheid met website-aanbieders spreekt om door de politie gesignaleerde advertenties van minderjarige prostituees snel van websites te verwijderen.

En nu

Onderzocht moet worden hoe verdwijningen van minderjarige asielzoekers kunnen worden voorkomen.

Er moet goede samenwerking zijn tussen de politie, jeugdbeschermers en andere landen van doorreis en bestemming om verdwenen jongeren terug te vinden. De aanpak van criminele uitbuiting van kinderen moet in alle regio’s aandacht krijgen bij politie en hulpverlening.

Er is meer capaciteit nodig voor het opsporen en verwijderen van kinderporno op internet. Online adverteerders van prostituees moeten worden verplicht advertenties van minderjarigen uit te sluiten. Onderzoek is nodig of zij strafbaar zijn. Het is belangrijk dat middelbare scholen hun leerlingen meer voorlichting geven over internetveiligheid.

Download dit hoofdstuk
Casus helpdesk

Zorgen om zwanger meisje

Een jeugdbeschermer meldt begin 2018 dat een groep Roemeense jongemannen in Rotterdam is aangehouden wegens winkeldiefstal. Er is ook een 14-jarig meisje bij. Aan de Raad voor de Kinderbescherming heeft het meisje verteld dat ze naar Nederland is gekomen om te werken. Wat dit werken precies inhoudt, kan zij niet zeggen. Er zijn zorgen om dit meisje, dat om onduidelijke redenen met deze groep mannen naar Nederland is gekomen. Ze ziet bleek en blijkt al vier maanden zwanger te zijn.

Het meisje wordt in een jeugdzorginstelling geplaatst. De moeder van het meisje is in Roemenië. Zij wil graag dat het meisje samen met haar oom, een van de aangehouden mannen, terugkomt. De jeugdbeschermer gaat hiermee niet akkoord. Moeder moet zelf komen om het meisje op te halen. Na drie dagen komt de oom van het meisje weer vrij. Diezelfde avond verdwijnt het meisje uit de instelling. Defencefor Children adviseert de Roemeense kinderbescherming op de hoogte te brengen, zodat zij kunnen nagaan of het meisje veilig is teruggekeerd en welke hulp het meisje nodig heeft.

  • Kinderrechten & migratie
  • Kinderrechten & jeugdhulp
  • Kinderrechten & uitbuiting
  • Kinderrechten & kindermishandeling
  • Kinderrechten & jeugdstrafrecht
  • Kinderrechten & Caribisch Nederland

Kinderrechten & kindermishandeling

2.206

OM-afdoeningen in zaken over mishandeling en seksueel misbruik

820

geregistreerde misdrijven ontucht met minderjarigen

Zorgen

Jaarlijks zijn naar schatting 119.000 kinderen in Nederland slachtoffer van kindermishandeling. Om deze kinderen hulp te kunnen bieden is voldoende capaciteit en kwaliteit nodig bij de hulpverlenende instanties, en die is er nu onvoldoende. Mishandelde kinderen staan nu lang op wachtlijsten en krijgen onvoldoende passende hulp.

Als gevolg van de decentralisatie van het jeugdbeleid zijn mishandelde kinderen afhankelijk van wat gemeenten wel of niet voor hen (kunnen) doen. Dit is zorgelijk, omdat het bij de preventie en aanpak van kindermishandeling niet uit mag maken of je als kind in gemeente X of in gemeente Y woont.

Vooruitgang

De overheid besteedde de afgelopen jaren vooral aandacht aan het verhogen van de signaleringskans, waardoor meer slachtoffers van kindermishandeling in beeld komen. Dat is een positieve ontwikkeling. Bovendien heeft de minister de aanpak van kindermishandeling aangemerkt als een absolute prioriteit. Voor minderjarige slachtoffers is er nieuwe regelgeving die hen beter beschermd tijdens een strafproces.

En nu

Er is behoefte aan meer landelijke sturing, meer capaciteit en een betere kwaliteit van de zorg, zodat kinderen overal in Nederland tijdig op goede zorg kunnen rekenen en de veiligheid van deze kinderen ook op de lange termijn gewaarborgd is.

Centraal aangestuurde dataverzameling en beleidsinformatie zijn nodig om de aanpak van kindermishandeling te monitoren en verbeteren.

Specialistische kennis omtrent kindermishandeling is nodig in de sociale wijkteams en in de centra voor jeugd en gezin.

Kinderen en jongeren moeten meer betrokken worden bij de aanpak van kindermishandeling. Overleg met de kinderen zelf moet standaard onderdeel uitmaken van hulp.

Alle minderjarige slachtoffers die deelnemen aan een strafproces moeten op kindvriendelijke wijze worden verhoord en hun privacy moet beter worden beschermd.

Download dit hoofdstuk
Casus helpdesk

Minderjarig slachtoffer seksueel misbruik onnodig vaak verhoord

Verhoord worden in een strafrechtelijke procedure over seksueel misbruik is zeer ingrijpend voor en kind. Een moeder belt de Kinderrechtenhelpdesk van Defence for Children. Haar dochter van tien is slachtoffer van seksueel misbruik en moet daarover getuigen in een strafproces.

Moeder is bezorgd over het welzijn van haar kind, omdat de advocaat van de verdachte haar dochter in hoger beroep opnieuw wil verhoren. Dit terwijl er audiovisuele opnames zijn van het eerste verhoor dat is afgenomen in een kindvriendelijke verhoorstudio door een gespecialiseerde verhoorder. De advocaat kan deze opnames bekijken. Moeder wil haar kind niet onnodig opnieuw belasten met een verhoor.

Defence for Children schrijft een kinderrechtenrapportage over deze zaak waarin zij benadrukt dat het belang van het kind een eerste overweging moet zijn, en dat zeer terughoudend omgegaan moet worden met het herhaald verhoren van minderjarige slachtoffers van seksueel misbruik. De advocaat

van de verdachte zal goed moeten motiveren wat de toegevoegde waarde is van een nieuw verhoor en waarom het bekijken van de audiovisuele beelden niet toereikend is.

Defence for Children ziet op basis van de beschikbare stukken onvoldoende reden om het meisje nogmaals te verhoren. Het Gerechtshof komt tot eenzelfde conclusie in deze zaak en bepaalt dat het meisje niet opnieuw verhoord zal worden. Deze casus illustreert dat de positie van minderjarige slachtoffers in het strafproces voor verbetering vatbaar is.

  • Kinderrechten & migratie
  • Kinderrechten & jeugdhulp
  • Kinderrechten & uitbuiting
  • Kinderrechten & kindermishandeling
  • Kinderrechten & jeugdstrafrecht
  • Kinderrechten & Caribisch Nederland

Kinderrechten & jeugdstrafrecht

26%

daling van het aantal inverzekeringstellingen minderjarigen

30.369

minderjarigen zijn ooit opgenomen in de DNA-databank voor Strafzaken

Zorgen

De rechtspositie van kinderen in het jeugdstrafrecht blijft een zorg: deze is met name tijdens de eerste dagen van het strafproces te weinig kindgericht. Er verblijven teveel kinderen in de politiecel en niet alle minderjarige verdachten krijgen een gratis advocaat. Er worden nog steeds 12- en 13-jarigen opgesloten in justitiële jeugdinrichtingen en 16- en 17-jarigen kunnen worden berecht via het volwassenstrafrecht.

Er staan te veel mensen geregistreerd in de DNA-databank voor Strafzaken als gevolg van een strafbaar feit uit hun jeugd.

De aansluiting op jeugdhulpinterventies schiet te kort. Kinderen die een alternatieve straf opgelegd krijgen moeten soms lang wachten om deze te kunnen uitvoeren vanwege tekorten bij jeugdhulp.

Herstelrecht, zoals mediation in strafzaken en herstelconferenties, is niet voor alle minderjarigen toegankelijk.

Vooruitgang

Het aantal kinderen dat in verzekering is gesteld door de politie en in een politiecel verblijft, is voor het eerst sinds jaren flink afgenomen, van ruim 7000 in 2016 naar iets meer dan 5000 in 2017. Het aantal politieverhoren neemt al jaren af, net als het aantal kinderen dat in een justitiële jeugdinrichting is opgesloten. Dit is een halvering ten opzichte van vijf jaar geleden.

Er worden nieuwe vormen en alternatieven voor vrijheidsbeneming ontwikkeld, zodat minderjarigen zo weinig mogelijk worden opgesloten en zij zich kunnen blijven ontwikkelen.

En nu

Er is veel meer aandacht nodig voor een kindgerichte aanpak tijdens de modernisering van het wetboek van Strafvordering en in de praktijk.

De minimumleeftijd voor strafrechtelijke aansprakelijkheid moet omhoog. De leeftijd waarop kinderen voor een strafbaar feit kunnen worden vervolgd in Nederland ligt laag, namelijk op 12 jaar. Net als de RSJ vinden wij dat een verhoging naar tenminste 14 jaar wenselijk is.

De privacy van minderjarige verdachten en veroordeelden moet beter worden beschermd als het gaat om DNA-afname en het gebruik van justitiële gegevens als gevolg van jeugddelicten.

De voorbehouden van Nederland op het VN-Kinderrechtencomité moeten worden ingetrokken. zodat het niet meer mogelijk is om minderjarigen die verdacht worden van lichte delicten zonder advocaat te berechten en ook niet om 16- en 17-jarigen via het volwassenenstrafrecht te berechten.

Download dit hoofdstuk
Casus helpdesk

Het recht op een advocaat

De moeder van Toine (16) belt de Kinderrechtenhelpdesk van Defence for Children. Haar zoon is aangehouden voor het medeplegen van een winkeldiefstal. Hij mocht eerst naar huis en is pas een dag later door de politie verhoord. Zijn vriend Paul, die op heterdaad is aangehouden en op het politiebureau moest blijven, is nog dezelfde avond verhoord. Hij had een piket- advocaat die de zaak vooraf met hem besprak en hem tijdens het verhoor bijstond. Aan Toine, die een dag later toch nog naar het politiebureau moest komen voor verhoor, is verteld dat hij een advocaat mag meenemen, maar dat hij of zijn ouders die zelf moeten betalen. Zijn moeder wil dat niet. Zij werkt, maar houdt nauwelijks geld over en wil geen geld uitgeven aan een advocaat. Ze gaat zelf mee naar het politieverhoor.

Toine gaat akkoord met een Halt-afdoening. Hij zegt achteraf dat hij wel een beetje onder druk is gezet. Hij wilde dat het snel voorbij was en wilde niet naar de rechter, maar eigenlijk had hij er niet zoveel mee te maken. Hij was inderdaad samen met zijn vriend Paul in de winkel, maar het was niet zijn idee om de spullen mee te nemen en hij had zelf niks gestolen.

Volgens de nieuwe EU-richtlijn EU 2016/800 hebben minderjarige verdachten van een strafbaar feit voorafgaand en tijdens het politieverhoor recht op een advocaat en kunnen zij daarvan geen afstand doen. Wij vinden het belangrijk dat alle minderjarige verdachten die door de politie, officier van justitie of rechter worden gehoord op gelijke wijze toegang krijgen tot een gratis (piket)advocaat.

kindercorrespondent
  • Kinderrechten & migratie
  • Kinderrechten & jeugdhulp
  • Kinderrechten & uitbuiting
  • Kinderrechten & kindermishandeling
  • Kinderrechten & jeugdstrafrecht
  • Kinderrechten & Caribisch Nederland

Kinderrechten & Caribisch Nederland

Zorgen

Terwijl het tegengaan van huiselijk geweld en kindermishandeling in Caribisch Nederland voor de regering prioriteit is, zijn er geen cijfers beschikbaar over jeugdhulp, kindermishandeling en jeugdreclassering.

Ook op het terrein van migratie en uitbuiting is geen specifieke data over kinderen beschikbaar. Daardoor is de ernst van de situatie onvoldoende in beeld en monitoring niet mogelijk.

Kinderen in Caribisch Nederland worden al langere tijd disproportioneel getroffen door armoede. Zij krijgen te weinig eten en er is geen geld voor goede kleding. Ook lopen zij een groter risico op verwaarlozing of huiselijk geweld.

Vooruitgang

Beleidsmatig zijn belangrijke stappen gezet voor de kinderen op de BES-eilanden, zoals de aankondiging van het invoeren van jeugdstrafrecht en het sluiten van een bestuursakkoord huiselijk geweld en kindermishandeling. Voor de uitvoering van het akkoord is voor de komende jaren 4,5 miljoen euro ter beschikking gesteld.

De kwaliteit van jeugdzorg en jeugdvoogdij op Bonaire is volgens de inspectie Jeugdzorg verbeterd, al zijn er nog zorgpunten rond de pleegzorg en de wachtlijsten. Er vinden gesprekken plaats over verbeteringen hierin.

En nu

Het ontwikkelen van een dataregistratiesysteem om het welzijn van kinderen in Caribisch Nederland te monitoren moet hoog op de agenda van de Nederlandse regering worden gezet.

Nu de plannen gericht op het verbeteren van de bescherming van kinderen klaar zijn, is het tijd om deze ook daadwerkelijk te gaan uitvoeren. Daarvoor is ondersteuning vanuit de Nederlandse overheid hard nodig.

Onderzocht moet worden of kinderen op de vlucht voldoende bescherming krijgen. Het bestaansminimum voor Caribisch Nederland moet zo snel mogelijk worden vastgesteld, zodat het niveau van de uitkeringen herzien kan worden.

Aandacht voor de bestrijding van mensenhandel en mensensmokkel voor Caribisch Nederland blijft noodzakelijk. Professionals hebben training nodig in het herkennen van minderjarige slachtoffers van uitbuiting.

Download dit hoofdstuk