Op de dag van de Rechten van het Kind publiceert Eurochild het rapport: ‘Children’s Realities in Europe: Progress & Gaps’. Dit rapport bestaat uit informatie van 57 Eurochild-leden in 31 landen in Europa, waaronder Nederland. Het biedt een overzicht van de leefomstandigheden van kinderen in Europa, de mate van betrokkenheid bij kinderrechten en het aanpakken van kinderarmoede en sociale uitsluiting per land. Het rapport bevat actuele en relevante informatie die is verzameld door Eurochild-leden die werkzaam zijn op nationaal niveau.
Eurochild is een Europees netwerk van organisaties die werken met en voor kinderen, waaronder het Kinderrechtencollectief. Voor dit rapport hebben we samen met de Universiteit Utrecht, Dynamics of Youth, input geleverd op het Nederlandse hoofdstuk.
Armoede onder Kinderen
Volgens Eurostat-gegevens van 2023 liep 24,8% van de kinderen in de Europese Unie het risico op armoede of sociale uitsluiting. Dit zorgwekkende cijfer benadrukt het aanhoudend hoge niveau van armoede onder kinderen in een van de rijkste regio’s ter wereld. In 16 EU-landen steeg armoede onder kinderen, terwijl 9 landen een daling zagen. Roemenië registreerde het hoogste percentage kinderen met risico (39%), gevolgd door Spanje (34,5%) en Bulgarije (33,9%).
In Nederland richt het kabinet zich op het stabiliseren van armoedecijfers. Armoede onder kinderen steeg van 13,9% (2022) naar 15,9% (2023) volgens Eurostat, hoewel nationale statistieken een daling laten zien door andere meetmethoden.
Nederland
Het rapport laat ook zien dat het jeugdbeschermingssysteem in Nederland onder druk staat, vooral bij uithuisplaatsingen, wat zorgen oproept over de naleving van internationale verplichtingen, zoals zijn beschreven in het Kinderrechtenverdrag. Initiatieven voor inclusief onderwijs worden belemmerd door een gebrek aan middelen, hoewel er initiatieven zijn die proberen reguliere en speciale educatie beter te integreren. Nederland heeft geen beleid om een duurzame, gezonde leefomgeving voor kinderen te waarborgen. En participatie van kinderen in besluitvorming blijft beperkt en gefragmenteerd. Een groot deel van kinderen in de asielprocedure verblijven in ongeschikte noodopvanglocaties met gebrekkig onderwijs en gezondheidszorg.
Nederland kent geen nationale strategie voor kinderrechten. Een nationale jeugdstrategie (gericht op jongeren van 12 tot 29 jaar) wordt momenteel ontwikkeld en zal naar verwachting in de zomer van 2025 door de regering worden behandeld.
Europa
Het rapport laat zien dat sommige landen aanzienlijke stappen hebben gezet om kinderrechten te bevorderen, maar velen moeten hun inspanningen versterken om de dringende uitdagingen aan te pakken waarmee kinderen tegenwoordig worden geconfronteerd. Er blijven tekortkomingen bestaan in de aanpak van bijvoorbeeld klimaatverandering, mentale gezondheid en digitale veiligheid, die dringende aandacht vereisen van het nieuwe EU- en nationale politieke leiderschap. Kinderen en jongeren kampen met mentale gezondheidsproblemen en financiële obstakels in het onderwijs, met onvoldoende ondersteuningsdiensten en een gebrek aan getraind personeel, vooral voor achtergestelde, migranten- en LGBTQ+-kinderen.
Over het geheel genomen benadrukt het rapport zorgwekkende achteruitgangen. Hoewel er vaak beleid bestaat, wordt dit zelden effectief uitgevoerd of ondersteund met voldoende financiering.
Meer informatie
Lees het rapport: Children’s Realities in Europe: Progress & Gaps