Het kabinet heeft een agenda opgesteld om de negatieve gevolgen van de coronacrisis op de leefwereld van jongeren zoveel mogelijk weg te nemen of te verzachten. Daarnaast wil het kabinet de uitgangspositie van jongeren in de samenleving versterken. Dat vraagt om goede samenwerking tussen partijen op alle niveaus. De voorgestelde aanpak richt zich met name op jongeren in de leeftijd van 12 tot en met 27 jaar. Omdat het huidige kabinet demissionair is, moet het nieuwe kabinet besluiten over de uitvoering van de agenda en de middelen die daarbij horen.
Aandacht voor (kwetsbare) jongeren
Jongeren zijn hard geraakt door de coronacrisis. Ook heeft de crisis de verschillende uitdagingen waar jongeren voor staan vergroot, vooral op het gebied van kansengelijkheid, bestaanszekerheid en mentale gezondheid. Er liggen volgens minister Van Engelshoven van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap nog veel opgaven om jongeren ondersteuning en meer zekerheid voor de toekomst te bieden. Het gaat daarbij vooral om degenen die dit het hardst nodig hebben, jongeren in kwetsbare posities. De bewindsvrouw zegt: “De coronacrisis heeft bestaande verschillen versterkt in het onderwijs en op de arbeidsmarkt. Nadrukkelijke aandacht voor jongeren kan het verschil maken, zeker voor kwetsbare jongeren.”
Herstel en perspectief
Voortbouwend op al bestaande coronasteunpakketten en -programma’s wil het kabinet jongeren helpen om te herstellen van de gevolgen van de pandemie. Ook wil het kabinet het toekomstperspectief van jongeren verbeteren. Het kabinet denkt bijvoorbeeld aan het vroeg signaleren van schulden en schooluitval, het wegnemen van belemmeringen in het onderwijs, het bevorderen van gelijke kansen bij de zoektocht naar baan of stage en het vergroten van hun kansen op de woningmarkt. Ook is het nodig ervoor te zorgen dat jongeren, indien nodig, snel passende hulp en ondersteuning krijgen. Zaken zoals school, werk, wonen en ondersteuning lopen in de levens van veel jongeren in elkaar over. Het kabinet pleit daarom voor een samenhangende, integrale aanpak.
Veerkracht
In eerste instantie wil het kabinet inzetten op het versterken van de veerkracht van jongeren en het vergroten van hun mentale welzijn. Daar zullen gemeenten, jeugd- en jongerenwerk, docenten, sportverenigingen etc. bij betrokken worden. Over de impact van de coronacrisis op het mentale welzijn van jongeren, bezien vanuit een langere periode, is nog maar weinig bekend. Daarom zal de monitoring van de impact op korte termijn nader vormgegeven worden. Ook zal een ‘jongerenpanel mentale gezondheid’ worden gerealiseerd. Het panel stelt jongeren in staat mee te praten over beleid dat hen aangaat op het gebied van mentale gezondheid. Het demissionaire kabinet laat de besluitvorming over andere in de agenda genoemde maatregelen en de dekking daarvan aan de nieuw te vormen regering over.
Jongerenparticipatie
Het kabinet stelt ‘er sterk aan te hechten jongeren beter te betrekken bij het vormgeven van beleid, ook om het vertrouwen van jongeren na de crisis te helpen herstellen’. Het wil goed zicht krijgen op de aanpak van urgente problemen en bredere vragen die spelen. Daarom zijn jongeren nadrukkelijk betrokken bij het opstellen van de agenda. Bij de presentatie van het plan van aanpak, zei staatssecretaris Blokhuis van Volksgezondheid, Welzijn en Sport: “Met deze agenda brengen we in kaart wat ervoor nodig is om te zorgen dat iedere jongere nu en in de nabije toekomst de kans krijgt om gelukkig en gezond op te groeien. Zonder belemmeringen als gevolg van corona. Voor mij is het erg belangrijk en volstrekt logisch dat we jongeren daar zelf ook in horen.”
Nederland na de crisis
In het verlengde van de herstelagenda ligt een onlangs door het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties gepubliceerd rapport met daarin de uitkomsten van het traject ‘Nederland na de crisis’. Deze uitkomsten bevatten aanknopingspunten voor herstel- en vernieuwingsinitiatieven van de overheid en van organisaties die een rol spelen in het vormgeven van Nederland na de crisis. Het is volgens minister Ollongren van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties aan de samenleving en het nieuwe kabinet om te bepalen hoe zij de uitkomsten van de dialoog omzetten in maatschappelijke actie en (beleids)keuzes.
