Brede blik op slachtofferschap seksueel geweld en seksuele uitbuiting

Op 23 augustus heeft de Nationaal Rapporteur Mensenhandel en Seksueel Geweld tegen Kinderen het rapport ‘Brede blik op slachtofferschap’ gepubliceerd. De publicatie gaat over een onderzoek naar de achtergronden van slachtoffers van seksuele uitbuiting en seksueel geweld tegen kinderen. De conclusie is dat het voor de bescherming van slachtoffers noodzakelijk is om breder te kijken dan naar het seksueel geweld en de seksuele uitbuiting alleen.

Kenmerken en achtergronden

Het meemaken van seksueel geweld heeft vaak een grote impact op het leven van slachtoffers. Het is belangrijk om niet alleen naar de gevolgen van seksueel geweld te kijken. Om slachtoffers zo goed mogelijk te kunnen helpen, is het ook noodzakelijk om zicht te hebben op wat er in hun levens speelt voordat zij seksueel geweld of seksuele uitbuiting meemaken. Kenmerken en achtergronden zijn nooit de reden dat personen slachtoffer worden, maar hebben wel invloed op hoe mensen seksueel geweld en seksuele uitbuiting meemaken en hoe zij het beste kunnen wordt beschermd tegen verder misbruik en ondersteund kunnen worden in hun herstel.

Problemen of kwetsbaarheden

Het onderzoek brengt persoonlijke factoren en omgevingsfactoren van bij de politie gemelde slachtoffers in kaart en geeft weer hoe deze afwijken van leeftijdsgenoten van wie geen seksueel geweld of seksuele uitbuiting bij de politie is gemeld.

Het onderzoek toont aan dat op verschillende vlakken blijkt dat slachtoffers van seksueel geweld tegen kinderen en seksuele uitbuiting, andere achtergronden hebben dan leeftijdsgenoten. Slachtoffers hebben bijvoorbeeld vaker een licht verstandelijke beperking en ze hebben vaker dan leeftijdsgenoten al eerder hulpverlening ontvangen in verband met verslavingen of psychische problemen. Ook wordt gezien dat slachtoffers vaker voortijdig schoolverlater zijn en dat zij sociaaleconomisch kwetsbaarder zijn.

Het is – los van het seksueel geweld of de seksuele uitbuiting – belangrijk om bewust te zijn van de context waarin slachtoffers zich bevinden. De omstandigheden van slachtoffers, zowel sociaal, financieel als emotioneel, kunnen namelijk zowel een steun als belemmering zijn in de bescherming van slachtoffers.

Passende hulp

Slachtoffers van seksueel geweld tegen kinderen en seksuele uitbuiting hebben recht op passende hulp om te herstellen. Om dit aan te pakken is het nodig om breder te kijken dan naar de problematiek van seksueel geweld en uitbuiting alleen. Zo is het bijvoorbeeld belangrijk dat de hulpverlening kennis heeft over de achtergrondsituatie van slachtoffers en mogelijke overige problematiek om de juiste bescherming en ondersteuning bij herstel te kunnen bieden.

Slachtoffers zijn het meest gebaat bij een aanpak die aansluit op zijn of haar unieke omstandigheden en behoeften. Zo is soms schuldhulpverlening nodig of specifieke behandelzorg in verband met psychische problematiek of verslaving. Ook is het soms belangrijk om de hulpverlening te richten op het hele gezin of moet er juist rekening mee worden gehouden met het feit dat een slachtoffer geen vangnet heeft in de thuissituatie.

Brede blik is noodzakelijk

De samenhang tussen kwetsbaarheden en het meemaken van seksueel geweld tegen kinderen en seksuele uitbuiting is vaak ingewikkeld. Sommige slachtoffers hebben te maken met ingewikkelde en meervoudige problematiek en bij anderen staat het seksueel geweld of de seksuele uitbuiting op zichzelf. Een goed beeld van de verschillende factoren die een rol spelen in het meemaken van seksuele uitbuiting is van belang om slachtoffers tijdig te signaleren en de juiste hulp en bescherming te kunnen bieden. Om seksueel geweld tegen kinderen en seksuele uitbuiting aan te pakken is het daarom noodzakelijk om breder te kijken naar deze vormen van geweld alleen.

Meer informatie:

Handreiking Kinder- en jongerenparticipatie voor (lokale) overheden

Handreiking Kinder- en jongerenparticipatie voor (lokale) overheden

Op 1 januari 2025 trad de Wet versterking participatie op decentraal niveau in werking. Deze wet zet gemeenten aan opnieuw na te denken over participatie en de afspraken hierover voor 2027 vast te leggen in een participatieverordening. De participatieverordening vormt een kans om een breed draagvlak te creëren binnen de gemeente voor…

Lees meer

Kinderen een stem geven is geen luxe, maar pure noodzaak

Kinderen een stem geven is geen luxe, maar pure noodzaak

De missie van Elise Sijthoff, grondlegger van ChildPress, is duidelijk: kinderen een stem geven in de wereld om hen heen. Daarom biedt ChildPress een methodiek om kinderverslaggever te worden. Omdat kinderen het recht hebben op een eigen mening (artikel 12) en op informatie uit verschillende bronnen (artikel 17). Elise ontwikkelde…

Lees meer

‘Een eerlijke toekomst voor kinderen is geen wens maar hun recht’

‘Een eerlijke toekomst voor kinderen is geen wens maar hun recht’

Julie Verhaar is van oorsprong fondsenwerver. Zowel nationaal als internationaal zette zij zich vol in voor veel verschillende organisaties. Zoals het Rode Kruis, Greenpeace, Amnesty en UNICEF. Inmiddels is ze sinds twee jaar directeur van Terre des Hommes en gebruikt ze al haar kennis, ervaring én passie voor deze prachtige…

Lees meer